artykuly-Aleksander Majkowski - Dokument pogrzebu
Losowe zdjęcie
Dar Pomorza
Pomerania
Wygląd strony

(2 skórki)
Aleksander Majkowski - Dokument pogrzebu
Author: Gość ()
Published: 09.01.2009
Rating 5.44
Votes: 9
Read: 8346 times
Article Size: 4.58 KB

Printer Friendly Page Tell a Friend

Przed 70 laty śmierć Aleksandra Majkowskiego symbolicznie zakończyła dzieje Młodokaszubów, których zadania przejęli Zrzeszińcy.

Dokumentem pogrzebu A. Majkowskiego jest relacja opublikowana przez "Zrzesz Kaszëbskô" nr 3/1938. Tekst jest niepodpisany, ale powszechnie uznaje się, że napisał go Jan Rompski. Ten często cytowany (niekiedy z licznymi błędami), poruszający i historycznie wartościowy materiał zamieszczamy w pisowni oryginału. Poprawiono nieliczne drobne usterki druku i niekonsekwencje autora.
_________________________________________

Przednjictvo kaszebskjich zajmov przeszło na Zrzeszińcov

Kaszebskji knjez z decha dregjiho pokolenjô spoczął w grobje. Hevo nad grobę wodżeła też tradicejnô ceremonjijô chovanjô knjezov:
Kjej pjervij trëmę z knjezem złożelë do grobu, povjernjik ksążeca cesnął szłom i torczę v kulę, co znaczec mjało, że ze smjercą knjeza kuńczi sę dzél dzejov knjazestva. Le nostarszi sin zmarłiho knjeza vskoczeł do grobu i vëjął szłom i torczę. A kjej zmarłi knjez nji mjoł sëna, naloz sę vjedno takji, co vskoczeł do grobu i vëjął szłom i torczę, pokozoł ję ledovji i vskozoł, że v jinszech stronach Pomorskji żeje jesz knjez, chternimu ta barń se noleżi. Z grobu wostatniho knjeza pomorskjiho, Bogusłôva XIV, co wumar v roku 1637, njicht szłomu i torczë nje vëjął. Wod te czasu ta ceremonjijô szła v zaboczenjé.
Le wodżeła znova nad grobę przednjika norodnech zajmov dregjiho pokolenjô. Wodżeła zgodno z volą ë żeczenjim Jeho, co zrzeszińce vedle nolepszi vjedze i sëmjenjô spełnjilë:
Kaszebską stanjicę z Czornim Grifę, co na pół masztu zvjastovała smjerc sp. Zmarłiho nad domę żałobë, z chvjilą vënoszenjó trëmë zrzeszińce zjęlë z masztu i wokrelë nją trëmę. Nad grobę zjął z trëmę stanjicę zrzeszińc Jan Rompskji, chteren, trzimając ją v ręce, wodspjevoł himn pogrzebové zrzeszińcov: „Kaszebskô rodnô zemjo...” Kjej skuńczeł spjevac, rzek:
„Wumar kaszebskji knjez z decha. Kuńczi sę dregji pokolenjé norodnech zajmov. Na znak teho – njech ta stanjica jidze do grobu!”
Le skorno stanica spadła na trëmę, vskoczeł zrzeszińc Jignasz Szutenberg do grobu, vëjął stanjicę i rzek:
„Stanjica vëjętô z grobu. Rozpoczinô sę trzeci pokolenjé norodnech zajmov. Vedle volë ë żëczenjô sp. Wumarłiho vzevaję cebje, kolego (zvroceł sę do zrzeszińca Aleksandra Labudë), żebes tę stanjicę przëjął i strzeg njeskazitelnoscë norodni deje v kaszebskjich zajmach.”
Rozvjinęlë stanjicę, a zrzeszińc Aleksander Labuda z pravą ręką na stanjicë złożeł taką przësęgę:
„Nad prochami sp. Wumarłiho, dr Aleksandra Majkovskjiho, kaszebskjiho knjeza z decha, przed Bogę v Trojcë Przenosvjętszi przësigaję mjonę zrzeszińcov na tę Stanjicę, na Czorniho Grifa, że vedle volë ë żëczenjô Wumarłiho starżę mjec będę nad n j e s k a z e t e l n o s c ą norodni deje v kaszebskjich zajmach trzeciho pokolenjô – do kuńca miho żëcô. Tak mje dopomożë Bóg!”
Tak to zrzeszińcë vedle vole sp. Zmarłiho vząlë na se przednjictvo wodrodë Kaszeb i Vjalgji Pomorskji. Vzęle na se grędi wobovjązkji, a razę z njimi poczestną spusceznę dejovą dvuch pokolenjov: Pjerszi pokolenjé – to C ë n o v a; dregji pokolenjé – to M ł o d o - K a s z e b j i; trzeci pokolenjé – to Z r z e s z i ń c e. Cënova je vojcę norodni deje Kaszebov. Som jeden wobstojoł za pjerszi pokolenjé, bo procą svoją wotemk i zamk dzél dzejov Kaszeb. Dopjerze po czvjerc vjeku przejął po Cënowie norodną deję dr Majkovskji. Proco Jeho zameko dregji dzél dzejov wodrodë Kaszebov. Kuli beło vëznovcov norodni deje wokoma dr Majkovskjiho strzod młodokaszebov, nje vjemë dokładno. Vjemë le teli, że som nje beł.
Chto czetoł „Remusa”, doznac sę może, że Majkovskji przez vjele lat szukoł „Ormuzdowych skrov” vstrzod młodech Kaszebov, chternim be mog przekozac i povjerzec przednictvo norodnech zajmov. Naloz je v zrzeszińcach, co sę nje zbojelë straszadłov, chternim na jimię: „Strach, Trud i Njevorto”. Svoje deje naloz v dejach „Zrzeszë”. Jak baro ję wulubjeł, njech svjodczi fakt, że vëstąpjeł z „Gryfa” – a pjisivoł v „Zrzeszë”. Nje vjemë dokładno czë noprzod zrzeszińce nalezlë svojiho knjeza, czë też knjez wodnaloz noprzod svojech zrzeszińcov. Jak Jozef małiho Remusa, tak Majkovskji wuczeł zrzeszińcov vjalgji deje. Zrzeszińcov som so vëchovoł do vjalgji spravë, povjerzeł jima spusceznę dvuch pokolenjov i przekozoł vjalgą deję, chternę provadzec muszą przez trzeci pokolenjé.
Do zrzeszińcov to pjisoł v natchnjenjim:
„Nje wuvożej na svoję małosc i żoratnosc. Vëstrzelë wokjem ku svoji gvjozdze, a wudzirżë serce do vjalgji sprave. Zdrzë, jak peszni ten zomk!”

[Jan Rompski]



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Komentarze wyrażają poglądy ich autorów. Administrator serwisu nie odpowiada za treści w nich zawarte.
Wyróżnienia
Medal Stolema 2005   Open Directory Cool Site   Skra Ormuzdowa 2002