Tôbaczéra

Date:  01.02.2005
Section: Teksty literackie
Jakùż zrobic tobaczérã?

Ha, to nie je tak letkò jak to sã mëszli. To je nawetkã, dlô niechtërnëch, wiele gòrszô sprawa jak mëszlenié.

Pierszim krokã przë robieniém roga, je dobëcé negò roga. Mùszimë jic na jachtã… jachtã na knadżi. Mòże to bëc blós jednô knaga, ale lepi sã jachtëje na wiôldżé karno – rëchli tedë jidze jakąs ùpòlowac. Jachta nie je letkô. Nót je òpasowac, abë nie zlapac prawie ti z priszczëcą na gãbie, abò ti òbarchniali òd BSE. Z taczich krów różk mòże bdze nawetka dobri, le na tobaka bądze dôwa za wiôldżi szmërgel w lepie. A te jesz czlowiek mòże blekac, abò mùczkac, abò rikac, abò… mëszlec, że je knagą, ë mlékò zaczic dawac, co kòl chlopa nie je letkò…

Jak ju ùjachtarzimë ną knagã, te mùs je odcyc ji rodżi. Ë tuwò mómë problem z ekòlogama. Ti prawie nie chcą żebë knadżi bez rogów pò lące paradowalë. Wedle nëch lëchò to wëzdrzi. Nót je tedë kùpic z òdpùstë taczé plastikòwé rodżi, co sã swiécą, a przëprawic krowie na glowie miast nëch prôwdzëwëch. Ekòlodzë nie bdą mielë sã czegò czepiac, a knadżi bdą fejn wëzdrzëc… a fligrë bądą wiedzelë, dze mają lądowac.

Jo, rodżi ju mómë. Terô mòżemë so sadnąc ë spòkójno zrobic różk. Nôprzód mùszimë rodżi we wòdze z bùlwòwima skórama wëwarzëc, bë no miãskò, co tak ù spódkù zwisô, òdpadlo. Pòtemù mòżemë je zjesc na pôlenkò. Jo! Czedë róg zrobi sã ju mitczi, te nót je wëcygnąc z niegò kòstkã, co tam jegò bënë je, a z ti prawie mòżna zupã ùwarzëc. Jak ju to wëcygniemë, te mòżemë robic dali. Gòrący róg wbijamë na klin. „Klina jaczégò” lepi nie ùżëwac – drzewiany je nôlepszi. Czedë ju wbijemë, te prosczimë jegò w madle, abë zrobil sã plaskati. Plaskati róg je nôbëlniészi, bò fejn mieszczi sã w paji ë w taszi. Terô mòżemë so jic na piwò, bò nôsz różk bez cali tidzéń mùszi sã czësto sóm plaskati robic.

Pò tidzéniu, jak mómë nó to dosc kraftë, wëcygómë plaskatégò roga z madla. W dzubkù mùs je wëwiercëc dzurkã, bë tobakã mògla so fejn na rãkã sëpac.

Pòtemù nôlepi so sadnąc na stólk ë fejn roga papiórã szlifòwac. Tak bez trzë dni rãczno… a masziną trzëdzescë minut. Trza le òpasowac, bë calégò nie zeszlifòwac. Czedë ju wëszlifùjemë, te nôstãpné je pòlerowanié pòlersczim wiksã, bë nôsz różk swiécël sã jak bùli jaje. Jak ju sã swiécy to znaczi, że je dobri do tobaczi.

Aha, jesz nót je zrobic denkò na spódkù różka. Denkò robimë ze sztëczka roga ë sztëczka drzéwa. Ë tuwò mùszimë zôs jic na jachtã na ląkã, a te zarô w las na pachtã pò drzéwò.

Në jo, jak ju zrobimë zamkniãcé, te mòżemë wsëpac w róg tobakã, ë zażëwac kùli le sã dô… Le tuwò zôs je jiwer, bò dobrą tobakã mùszimë sami so zasadzëc, pòdlewac, pielëc, wëżniwic, ùsztaplowac, sfermentowac, wësëszëc, pòcyc, chlądë przepôlëc, w donicë ùkrącëc, szpirtã òbònic, przesytkòwac, w różk wsëpac… a to ju za wiele kòsztô robòtë!

Dlôte, nôlepi jic do krómù, ë kùpic so fejn różk z bëlną tobaką, co tam bënë jegò je - na przëmiôr tuwò...

Jak zrobić tabakierę?

Ha, to nie jest takie proste jak niektórzy myślą. Dla niektórych to nawet znacznie trudniejsze od myślenia.

Po pierwsze trzeba zdobyć róg. Trzeba iść na polowanie... na krowy. Wystarczy jedna krowa, ale łatwiej polować na duże stado – prędzej się jakąś złapie. Polowanie nie jest łatwe. Trzeba uważać, by nie złapać krowy z pryszczycą na pysku albo szalonej od BSE. Z takiej krowy róg może być nawet dobry, ale tabaka będzie miała za dużego kopa. Jeszcze by człowiek zaczął beczeć, albo muczeć, albo ryczeć, albo... myśleć że jest krową i zacząć dawać mleko, a to dla mężczyzny nie jest łatwe...

Jak już upolujemy tę krowę, to trzeba odciąć jej rogi. I tu mamy problem z ekologami. Bo oni nie chcą, żeby krowy bez rogów paradowały po łące. Twierdzą, że to źle wygląda. Trzeba więc kupić na odpuście plastikowe rogi, te świecące, i przyprawić je krowie zamiast prawdziwych rogów. Ekolodzy się nie przyczepią, krowy będą ładnie wyglądać... a samoloty będą widziały, gdzie lądować.

No to mamy rogi. Możemy więc spokojnie przerobić je na tabakiery. Najpierw należy ugotować rogi w wodzie z obierkami od ziemniaków, żeby to mięsko, co na dole zwisa, odpadło. Możemy potem zjeść je na obiad. Kiedy róg już będzie miękki, trzeba wyjąć z niego ze środka kostkę – można będzie na niej ugotować zupę. Jak wszystko oderwiemy i wyjmiemy – możemy działać dalej. Gorący róg wbijamy na klin. Klina na kaca lepiej nie używać – drewniany będzie najlepszy. Jak włożymy, to zgniatamy go w imadle, żeby zrobił się płaski. Płaski róg jest najlepszy, bo dobrze leży w dłoni i mieści się w kieszeni. I możemy iść na piwo, bo róg będzie się wypłaszczał przez cały tydzień.

Po tygodniu, jeśli nam starczy siły, wyjmujemy płaski róg z imadła i wiercimy w dzióbku dziurkę, żeby tabaka miała jak sypać się na rękę.

Potem siadamy wygodnie na stołek i szlifujemy róg papierem ściernym... ze trzy dni ręcznie, a maszyną pół godziny. Trzeba tylko uważać, żeby całego nie zeszlifować. Jak wyszlifujemy to polerujemy pastą polerską, żeby róg świecił jak bycze jaja. Jak już świeci, to znaczy że jest dobry do tabaki.

Aha, trzeba jeszcze zrobić denko. Robimy je z kawałka rogu i kawałka drewna. Czyli znowu idziemy na łąkę na polowanie, a potem na pachty do lasu.

Jak wreszcie zrobimy zamknięcie, to możemy wsypać w róg tabakę i zażywać ile wlezie. I tu znowu kłopot, bo dobrą tabakę musimy sami zasadzić, podlewać, pielić, zebrać, złożyć, sfermentować, wysuszyć, pociąć, trochę przypalić, zemleć, skropić spirytusem, przesiać, wsypać do rogu... a to już za wiele pracy!

Dlatego najlepiej iść do sklepu i kupić porządny róg z dobrą tabaką w środku – na przykład tutaj...

Tłum. S. Geppert

Ładne tabakiery? Chcesz taką? Kliknij do sklepu!

This article comes from Nasze Kaszuby
http://naszekaszuby.pl

The URL for this article is:
http://naszekaszuby.pl/modules/artykuly/article.php?articleid=136

Copyright (c) 2024 by Nasze Kaszuby