Szanowni koledzy, ja może zawrócę w stronę wschodniej granicy pomorskiej. Chodzi mi konkretnie o grodzisko obronne tzw. Zamczysko, na terenie obecnego bydgoskiego Fordonu. Grodzisko pochodzące z wczesnego średniowiecza.
http://wyszogrod.bydgoszcz.pl/?d=innegrodziska . Samo usytuowanie grodziska na zboczu i jego budowa świadczy, że mieszkańcy obawiali się raczej sąsiadów z południa. Strome zbocze skierowane właśnie na południe stanowiło świetne uzupełnienie tego kompleksu obronnego. Można dodać, że osadnictwo słowiańskie w Strzelcach także pochodzi z okresu wczesnoplemiennego. Co do osadnictwa polańskiego; zawsze można zadać sobie pytanie jaka była siła osadnicza w tamtym okresie. Na Kujawach przeważały bardzo małe grupy osadnicze o niskim skupieniu. Sama nazwa Kujawy pochodzi od wiatru wiejącego na pustkowiach. Teza zatem o tak wczesnym osadnictwie polańskim , które przekraczało linię Noteci może być chybiona. Nowy rozkład grodzisk polańskich to czasy Mieszka i Chrobrego. Warto dodać , że wiele wczesnopolańskich grodzisk w czasie formowania się państwowości polskiej została zniszczona przez "swoich" . Siła osadnicza z terenów wielkopolskich poszła głównie na wschód o czym świadczą badania archeologiczno-antropologiczne. Jak państwo Polan było głodne siły ludzkiej może świadczyć fakt, że niektóre tereny obecnej Wielkopolski zasiedlano całymi rodami z zachodniej cześci Pomorza. Nie można kwestionowac faktu ,że istniały dwie kultury archeologiczne. Jedna dla wschodniej a druga zachodniej części Pomorza. Jednak nie można mówić, że były one związane z kulturą polańską. Groby typu zachodniopomorskiego znajdowane na terenie ziemi chełmińskiej przy istnieniu tam wczesnośredniowiecznej kultury wschodniopomorskiej, świadczą o większym przenikaniu się kultur niż to miało miejsce z kulturami z południa.Czy istniał jeden władca dla Pomorza. Brak takiego nie oznacza, że dana grupa czuła się mniej obca wobec innej grupy sąsiedzkiej. Jedna z kronik podaje władcę dla całego Pomorza z tego okresu- Ziemomysła. Źródeła miejscowe nie istnieją . Powoduje to niestety powstanie zbyt wielu hipotez co do tego władcy, czy też wpływu Piastów na obsadę tzw . hipotetycznych państewek pomorskich. Jeżeli brak jest źródeł pisanch myślę, że należy skupić się w dużej mierze na archeologii i historycznej socjologii porównawczej.