Forum
Losowe zdjęcie
Pierwsza Kaszubska Pasja w Oliwie  6
Pomerania
Wygląd strony

(2 skórki)
Strona główna forum
   Język
     Kaszëbsczé geògrafné miona (bëło:Gduńsk ë òrtografijô)

| Od najnowszych Poprzedni wątek | Następny wątek | Koniec
Nadawca Wątek
Jark
wysłane dnia: 9.1.2011 12:00
Nie mogę oderwać się od tej strony!
Zarejestrowany: 12.2.2004
z: Wiôldzi Kack
Wiadomości: 578
Kaszëbsczé geògrafné miona (bëło:Gduńsk ë òrtografijô)
Kontynuując wymianę poglądów spod ankiety:
z samym Słupskiem i rzeką Słupią nie jest to takie jednoznaczne. Pamiętam że ks. Grucza, którego o proniemieckie sympatie trudno posądzać, nie mówił nigdy inaczej jak Sztólp albo Sztólpa (rzeka Słupia). Zresztą, do dziś taką formę usłyszeć można w okolicach Sulęczyna czy Gowidlina.

Język jest dynamiczny, wciąż ulega wpływom otaczającego świata, słowa zmieniają też swoje znaczenia i wciąż pojawiają się zapożyczenia.
Każdy, kto próbowałby dziś mówić przedwojenną polszczyzną brzmiałby co najmniej archaicznie, o języku z XVIII wieku nie wspominając. A my w kaszubszczyznie próbujemy właśnie takich ekwilibrystyk, kategorycznie oceniając czy coś jest prawidłowe czy może nie (polaszëzna, wpływ niemieckiego, zapis ze szwą lub bez). I to wszystko w obliczu braku słownika ortograficznego i postępującej na potęgę polonizacji składni.
Wydaje mi się, że to w dłuższej perspektywie może być groźniejsze niż jakieś literalne różnice w zapisie słów. Niestety, sporo ukazujących się po kaszubsku tekstów, choć nie są nieudolnymi tłumaczeniami, posłuje się szykiem zdań w 100% pokrywających się z polskim wzorcem). Taki sam problem jest z wieloma próbami literackimi - kaszubskie słownictwo (czasami też wyjątkowo dziwaczne i trudne do zrozumienia) w typowo polskiej składni.

Jak wiele osób dziś zwraca uwagę, że w kaszubszczyźnie przymiotnik jest przed rzeczownikiem albo w dopełniaczu liczby mnogiej prawidłowa końcówka to "ów"? I nie chodzi mi od odosobnione przypadki - wszak pierwsze drogowe tablice z kaszubską nazwą powiatu (Powiat Pucki) do dziś straszą takim przestawionym szykiem (jest Pòwiôt Pùcczi a nie Pùcczi Pòwiôt). Takie ciche przyzwolenie na funkcjonowanie błędnych form i zapisów nie pozostaje bez wpływu na język dokumentów, audycji radiowych i literackich, internetu. Może to jest pole o które warto byłoby się dziś bardziej zatroszczyć?
Pendzel
wysłane dnia: 9.1.2011 12:12
Współtworzę ten serwis
Zarejestrowany: 7.1.2011
z: Kãbłowò
Wiadomości: 115
Re: Gduńsk ë òrtografijô
Ùzdrzôl jem témã ò "Krokowej". Jô gdzës móm czëtónë nawetka ôrt "Krôkawô" w jaczész legeńdze kaszëbsczéj, le to bëł ôrt legeńdë ò "Królu Kraku" i "Wańdzie co nie chciała niemca".


----------------
Bëcë Kaszëbą òznôczô bëcë Słowianinã.

mkwidzinski
wysłane dnia: 9.1.2011 12:14
Dobrzińc Najich Kaszëb
Zarejestrowany: 27.6.2003
z: Kaszëbsczi zemi
Wiadomości: 467
Krokòwa
Bôczënk: Zamkłosc na je przeniosłô ë je òdpòwiescą na wpisënk Titësa.
_________________________________
@Titës
Mie nie jidze tuwò ò to chto jak doma gôdô, le ò felã chtërnô pòdle mie je w tim zestôwkù. Tuwò nie je problemą to chtërné miono z pòpùlarnych (mòże nawetka rzec "dobrich") wëbrac (n.p. Słëpsk, Stôłpsk, Stolpsk ët.d), le dlôcze je lëché wëbróné.

Fòrma Krokòwò je widzec w wëdónym w 2006 przez KPZ słowôrzkù (tzw. zélonô ksążka) ë pòdle mie stądka je to na nã kôrtã przëszłé.

Fòrma Krokòwa móm (króm dodomù) nalzłé ù:

1. S. Ramułt, Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego, Gduńsk 2003, starna 139

2. F. Lorentz, Die kaschubischen Ortsnamen nebst Ableitungen, Berlëno 1933, strana 19 ë 53

Króm tegò fòrmã chtërną znajã z dodomù je widzec téż w "Kaszëbsczé Abecadło", W. Bòbrowsczi i K. Kwiatkòwskô, Gduńsk 2002, starna 153 dze stoi napisóne:

"Òd Żarnówca do Krokòwë"

Pòdle mie pisanié na sëłã "Krokòwò" je wëszłé z felë, abò zecera, abò jinszi w drëkù czë kòrekce negò zélonegò słowôrza.

Pòzdr.

Mark

PS Titës, mòja mëmka sã wëchòwa w "Miesce" ë ni le ù ce doma sã tak gôdô. Nawetka z Pùcka lëdze jadą do "Miasta"


----------------
Ò mòwa starków nad twój zwãk
nick lepszégò nicht ni mô!
Jô lubiã ce, móm ò ce lãk,
ce stracëc strach mie zjimô.


Jan Trepczik

adamfwk
wysłane dnia: 9.1.2011 22:25
Współtworzę ten serwis
Zarejestrowany: 5.10.2003
z: Piękna Belocja- Lebcz
Wiadomości: 136
Re: Krokòwa
Witôjtaż,

nie patrząc na słowniki popytałem dziś nieco telefonicznie w okolichac Krokowej i wychodzi że żywą nazwą kaszubska jest nazwa "Krokòwa"

a do miasta mając na myśli "Wejrowo" to też jeżdzi się z Pillëc, Tupadlów, Wiôldżi Wsë i z Lebcza, ale o tym chyba już kiedyś dyskutowaliśmy na tach łamach.

Pozdrówczi!






----------------
Viva la Kaxubia......

adamfwk
wysłane dnia: 9.1.2011 22:30
Współtworzę ten serwis
Zarejestrowany: 5.10.2003
z: Piękna Belocja- Lebcz
Wiadomości: 136
Re: Kaszëbsczé geògrafné miona (bëło:Gduńsk ë òrtografijô)
cytat: "(jest Pòwiôt Pùcczi a nie Pùcczi Pòwiôt)"

Jest jeszcze gorzej. Na tych tablicach stoi jak byk "Pòwiat Pùcczi", z tym nieszczęsnym "a" w słowie "Pòwiôt"

A.


----------------
Viva la Kaxubia......

Tites
wysłane dnia: 9.1.2011 22:55
Nie mogę oderwać się od tej strony!
Zarejestrowany: 17.3.2010
z: Kaszëbsczé Zagłãbié
Wiadomości: 253
Re: Kaszëbsczé geògrafné miona (bëło:Gduńsk ë òrtografijô)
A jô bëm béł za "Pùcczi Kréz" żebë na ti tôflë bëło.

z tim "Miasta" to doch móm so szpòrtë robione ;) ale mëszlã, że doch jakôs fòrma mùsza òstac pò "Nowi Miasto" jakno pò historiczny pòzwie Wejrowa ë nie blós w òkòlim :)


Jô sã bôwiã w robienié bôjków z kaszëbsczich pòzwów wsów ë òsadów z mòjégò òkòliégò ;) takô lëdowô etimologiô :)
adamfwk
wysłane dnia: 10.1.2011 20:14
Współtworzę ten serwis
Zarejestrowany: 5.10.2003
z: Piękna Belocja- Lebcz
Wiadomości: 136
Re: Kaszëbsczé geògrafné miona (bëło:Gduńsk ë òrtografijô)
Okreslenie "Miasto" niekoniecznie pochodzi od nazwy Wejherowa niemieckiej czyli "Neustadt in Westpreußen". Tak jak juz pisalem w naszej Belocji Wejrowo to tez "Miasto"

W okolicach Koscierzyny na nia sama rowniez mowi sie "Miasto"- wiem z autopsji, bo polowa mojej rodziny pochodzi z Kaszeb nordowych, a polowa z polniowech. A przeciez Koscierzyna po niemiecku to "Berent"

A wiec na Kaszubach wlasciwych tylko dwie miejscowosci urosly do rangi "Miasta". Kartuz czy Pucka takim mianem sie raczej nie okresla. Kiedys mielismy plan z kolegami z Pomoranii odszukac granice, gdzie okreslenie "Miasto" na Wejherowo plynnie zmienialo sie w "Miasto" na Koscierzyne :). To dobry temat na magisterke dla kaszubologow :)


----------------
Viva la Kaxubia......

Tites
wysłane dnia: 10.1.2011 20:46
Nie mogę oderwać się od tej strony!
Zarejestrowany: 17.3.2010
z: Kaszëbsczé Zagłãbié
Wiadomości: 253
Re: Kaszëbsczé geògrafné miona (bëło:Gduńsk ë òrtografijô)
Jem cekôw, czë w òkòlim Bëtowa "Miasto' to Bëtowò czë mòże Lãbórg :D bò doch ni Miastkò ;)

Wejrowò, szło mie ò to, że historyczno miało òno pôrã pòzwów - òd "Wejheropolis" ë "Wejherowskiej Woli", bez "Nową Kolonię" pò "Wejherowo (czasã pisóne Wejrowo)" ë "Nowe Miasto". Stôrim miôł bëc Pùck, chòc pò miemieckù nie dostôł miona "Altstadt" blós "Putzig", równak tam rechli miele swòją sedzbã Wejherzy - òjc Jakóba Wejhera spòcziwô pòd kaplëcą w kòscele sw. Piotra ë Paula w Pùckù. Dlôte nie gôdóm tuwò ò miemiecczi pòzwie Wejrowa jakno "Neustadt" z chtërné miało bë bëc "Miasto".

A pòzwa Kòscérznë - "Berent" mia téż wskazëwac na negò miedzwiedza z herbù? ;) bò doch to wszëtkò je z tim miedzwiedzã, chtëren rznął kòscé, sparłãczoné ;)
CzDark
wysłane dnia: 11.1.2011 5:55
Nie mogę oderwać się od tej strony!
Zarejestrowany: 24.5.2004
z: Biebrznicczi Młin
Wiadomości: 1133
Re: Kaszëbsczé geògrafné miona (bëło:Gduńsk ë òrtografijô)
>>Wejrowò, szło mie ò to, że historyczno miało òno pôrã pòzwów - òd "Wejheropolis" ë "Wejherowskiej Woli", bez "Nową Kolonię" pò "Wejherowo (czasã pisóne Wejrowo)" ë "Nowe Miasto".

W górnomiemiecczim Wejrowò sã zwało czedës (przed XIX stalatim) "Weihersfrei", téj w dólnomiemiecczim to bëło gwës "Weehersfrii" abò co s baro dosebnégò.

>>stôrim miôł bëc Pùck, chòc pò miemieckù nie dostôł miona "Altstadt" blós "Putzig

"Stôrim Miastã" nie béł Pùck, le Gduńsk. Pisze ò tim chòcle Ramułt we słowôrzu.

>>A pòzwa Kòscérznë - "Berent"

"Ber-ent" "miedzwiedzewi kùńc", le czedës to wierã bëło "Bern"


----------------
Zdrzë: Peccunia non olet (Piniądz nie smierdzy)

CzDark
wysłane dnia: 16.1.2011 8:30
Nie mogę oderwać się od tej strony!
Zarejestrowany: 24.5.2004
z: Biebrznicczi Młin
Wiadomości: 1133
Re: Kaszëbsczé geògrafné miona (bëło:Gduńsk ë òrtografijô)
>>z samym Słupskiem i rzeką Słupią nie jest to takie jednoznaczne. Pamiętam że ks. Grucza, którego o proniemieckie sympatie trudno posądzać, nie mówił nigdy inaczej jak Sztólp albo Sztólpa (rzeka Słupia). Zresztą, do dziś taką formę usłyszeć można w okolicach Sulęczyna czy Gowidlina.

Tutaj myślę, że mamy do czynienia ze zjawiskiem zwanym chyba w językoznawstwie jako "pożyczka zwrotna". Słowo "Stôłpa" (pl: "Słupia", w wersji bylackiej "Stolpa") przedostało się do dolnoniemieckiego jako "Stolpe" [czyt: Sztolpe] . Następnie z dolnoniemieckiego w rejonach granicy językowej kaszubsko-dolnoniemieckiej powróciło, ale już w nieco zmienionym brzmieniu.


----------------
Zdrzë: Peccunia non olet (Piniądz nie smierdzy)

(1) 2 3 4 »
| Od najnowszych Poprzedni wątek | Następny wątek | Top

 
Wyróżnienia
Medal Stolema 2005   Open Directory Cool Site   Skra Ormuzdowa 2002