Szanowni Państwo

Jesteśmy grupą genetyków zajmujących się badaniami zróżnicowania
genetycznego populacji euroazjatyckich. Jednym z zagadnień, którym
zajmujemy się w naszych badaniach jest analiza pokrewieństwa w linii
ojcowskiej (analiza chromosomu Y). Na podstawie takich badań możliwe
jest określanie stopnia pokrwieństwa pomiędzy grupami ludzi
(populacjami) różniącymi się od siebie miejscem zamieszkania, kulturą,
językiem itp. Badania takie, przeprowadzone kilka lat temu przez
grupę polskich i niemieckich laboratoriów, w których
uczestniczyło również nasze, wykazały, że populacja
Polski jest niezwykle jednorodna genetycznie i jednocześnie różna od
populacji sąsiednich (Niemców, Rosjan, Łotyszy itd.).

Fenomen ten próbowaliśmy wyjaśnić nasilonymi migracjami ludności polskiej w ciągu
ostatnich klikudziesięciu lat. Problem polega na tym, że badania te
dotyczyły głównie ludności dużych miast (Gdańsk, Bydgoszcz, Kraków,
Berlin itp.) gdzie populacje z natury są mieszaniną osób o różnym
pochodzeniu. Złożyliśmy zatem w Komitecie Badań Naukowych projekt badawczy, w którym chcielibyśmy zająć się badaniami grup, które
pod względem językowym, kulturowym i geograficznym wyróżniają się z populacji
ogólnopolskiej. Badania takie miałyby na celu wykrycie ewentualnych
różnic genetycznych pomiędzy tymi populacjami a resztą Polski. Jako
grupy, które chcielibyśmy poddać badaniom w pierwszym rzędzie,
wytypowaliśmy Kaszubów i Podhalan. Planujemy zebranie materiału
genetycznego od kilkuset mężczyzn reprezentujących te populacje i
porównanie profili ich chromosomów Y z profilami charakterystycznymi
dla osób wywodzących się z innych regionów kraju.

Jeśli nasza hipoteza jest słuszna, być może możliwe będzie opisanie cech
genetycznych charakterystycznych dla członków poszczególnych grup
czyli określenie czegoś, co można by popularnie nazwać "genami kaszubskimi" czy
"genami góralskimi". Dodatkowym aspektem naszych badań będzie próba
powiązania charakterystycznych cech chromosomu Y z nazwiskami osób
posiadających te cechy - ponieważ zarówno chromosom Y jak i nazwisko
dziedziczone są w linii ojcowskiej, chcemy stwierdzić, czy istnieją
określone "geny" związane z charakterystycznymi nazwiskami z regionu
Kaszub i Podhala.

Tyle w skrócie o planowanych badanich. W tej chwili największym
wyzwaniem jest dla nas zebranie próbek i dlatego właśnie zwracamy
się do Państwa. Planujemy zorganizowanie wypraw terenowych w celu
zgromadzenia materiału do badań lecz zanim te wyprawy rozpoczniemy,
chcielibyśmy rozpropagować informacje o naszych badaniach tak, aby
ewentualni zainteresowaniu wiedzieli kiedy i gdzie się nas spodziewać.

Aby przeprowadzić badania zgodnie ze projektem zatwierdzonym przez KBN
potrzebujemy ok. 200 próbek DNA od osób, których rodziny wywodzą się z
Kaszub. Próbki pobieram w formie wymazów z wnętrza ust, więc metoda
jest całkowicie bezbolesna i nieinwazyjna oraz nie wymaga
przeprowadzenia pobrań w specjalnych pomieszczeniach. Każda osoba, od
któej będzie pobierany materiał otrzyma do wypełnienia kwestionariusz, w
którym będzi poproszona o podanie swojego miejsca urodzenia oraz
miejsca urodzenia rodziców, dziadków, pradziadków itd. Na podstawie tego
kwestionariusza możliwe będzie wyselekcjonowanie osób, których rodziny
mieszkaja na Kaszubach od przynajmniej dwóch - trzech pokoleń (im
więcej tym lepiej).

Podstawowe pytanie, które sobie w tej chwili zadajemy brzmi: jak
ozrganizować pobranie materiału w taki sposób, aby jak największy
odsetek próbek pochodził od rdzennych Kaszubów? Zasadniczo widzimy dwie
możliwości: pierwsza to skontaktowanie się z przedstawicielami
kaszubskich wsi (sołtysami? proboszczami?) i poinformowanie ich o
projekcie oraz prośba o rozpowszechnienie tej informacji, następnie
wyprawa terenowa od tych miejscowości i, jadąc od wioski do wioski,
pobieranie materiału od chętnych. Druga możliwość, jeśli w ogóle jest
taka, to "podłączenie się" do jakiejś kaszubskiej imprezy (piknik?
zlot? festiwal?), co wiązałoby się z koniecznością skontaktowania z
organizatorami takowej i otrzymania pozwolenia na rozreklamowanie
projektu i ustawienie stanowiska pobrań materiału.

Co myślą Państwo o naszych pomysłach? Wszelkie
Państwa komentarze będą mile widziane i z pewnością okażą się pomocne.
Pytania, sugestie czy komentarze prosze kierować na adres podany w
podpisie, umieszczając w tytule maila słowo "Kaszuby"


Pozdrawiam w imieniu zespołu,

Marcin Wozniak
e-mai: marcinw@cm.umk.pl
Zakład Genetyki Molekularnej i Sądowej
Collegium Medicum UMK

Wiecie co? Według mnie to propozycja warta rozpatrzenia. Może jeszcze dowiemy się wielu ciekawych rzeczy. A może już nie tylko język i odrębna świadomość byłyby wyznacznikami? Heh! Może Kaszubi różnią się genetycznie od Polaków?

Pozdrawiam

----------------
Smutek bierze się z czasu, który minął nie wydając owocu

Cytat:
"Może Kaszubi różnią się genetycznie od Polaków?"
To chyba jakiś ponury żart, o ile dobrze rozumiem, chodzi zapewne o ciągłość, zasiedziałość pokoleń rodzin kaszubskich. Wykazywanie różnic genetycznych już w ubiegłym wieku "przerabiano", wiadomo z jakim skutkiem.
pozdrawiam tgrabar

Witam!

Jestem autorem tego listu i tego sformułowania i przyznaję, że być może brzmi ono troszkę niezręcznie. W żadnym przypadku nie chodzi tu o różnicowanie "rasowe", jak to Pan sugeruje w swoim liście.

Przystępnie rzecz ujmując, chodzi o to, że w dotychczasowych badaniach chromosomu Y populacja Polski ukazuje się jako wybitnie jednorodna, tak jakby poszczególne formy (tzw. haplotypy) chromosomu Y występowały we wszystkich regionach naszego kraju z taka samą częstością. Jest to bardzo nietypowe zjawisko w skali Europy, gdyż nawet w stosunkowo małej Holandii widoczne są różnice w częstości poszczególnych haplotypów w różnych regionach tego kraju.

Próbujemy dociec przyczyn tej jednorodności naszej populacji i w tym celu postanowiliśmy przebadać społeczności zasiedziałe, wyróżniające się z ogólnej populacji naszego kraju pod względem językowym i etnologicznym.

Stąd, jeśli mowa o różnicch między Kaszubami a resztą Polski to mówimy jedynie o różnicach w częstości występowania poszczególnych form chromosomu Y - haplotypów. Może się bowiem okazać, że istnieją takie haplotypy, które występują częściej u osób wywodzących się z Kaszub i w ten sposób niejako wskazują na pochodzenie tych osób, są swego rodzaju "kaszubskimi genami".

Jeśli ktoś chciałby poszerzyć swoją wiedze na ten temat to proponuję zainteresować się historią badań nad linią rodową Cohenów, żydowskiego rodu kapłańskiego wywodzącego swój rodowód ad Aarona, brata Mojżesza. W internecie dostępne są liczne opracowania, zwykle anglojęzyczne, omawiające to zagadnienie i przybliżające w popularny sposób zasady takich badań, jak te, które planujemy przeprowadzić.

Oczywiście na wszelkie pytania również chętnie odpowiem w miarę dostępnego wolnego czasu.

Pozdrawiam serdecznie wszystkich czytelników tego forum

Marcin Woźniak

----------------
--

Pozdrawiam

Marcin

Blós më!
Uważam, że to wspaniały pomysł! Jeśli zaś chodzi o udział w tych badaniach to z góry się piszę. Moja rodzina mieszka w północnych powiatach Kaszub od wieków, więc chyba się kwalifikuję?
Jedną z kwestii, które trzeba ustalić jest termin jego przeprowadzenia. Tutaj dobrym pomysłem jest połączenie badania z jakąś masową kaszubską imprezą np. Zjazdem Kaszubów w lipcu każdego roku.
Z kwestią ustalenia swoich przodków i ich miejsc urodzenia u Kaszubów nie powinno być problemu bo badanie swoich drzew genealogicznymi jest naszym narodowym "zboczeniem"! Ja sam z pamięci mogę to zrobić do moich pradziadków, a przy pomocy mojego "archiwum" kilka pokoleń dalej.

----------------
Wilem

Mnie sã taczi baderowanié téż baro widzy. Dzãka taczim ùdbom më jesmë w sztądze dowiedzec sã najich dzejów, tam dzë më niga nié dowiedzele jesmë sã negò bez baderowanié grobów, rujinów, kamów, urnów- bò prosto nié wszëtkò òsta do najich czasów. Na przëmiôr Islandczicë dzãka genetice sã dowiedzelë, eż jich nôbleższima krewnëmi są nié jak ti mëszlelë Norwegòwie, ale Irlandczicë. Bò Wikingòwie co przëpłinãlë z Norwesczi do Islandii, wzãle sã za szarwarkòwich prawie Irlandczików, jaczich pòrwalë z jich òstrowu.

----------------
Zdrzë: Peccunia non olet (Piniądz nie smierdzy)

A może by przyjmować materiał korespondencyjnie? :)

Sądzę ze inicjatywa jest niezwykle ciekawa. Zawsze w rozmowach o genotypie przytaczalem przyklad Islandczykow, teraz zas bede mogl podawac przyklady z wlasnego podworka
Mam nadzieje ze mimo wszystko nikomu nie przyjdzie do glowy, zeby na podstawie tych badan udawadniac genetyczna odrebnosc Kaszubow od Polakow, tym bardziej, ze rownie dobrze nic takiego moze nie wyjsc!
Badanie genotypu ludzi z Podhala czy Kaszub moze okazac sie trafionym pomyslem - ja na przyklad patrzac na drzewo genealogiczne swojej rodziny czasami mam wrazenie, ze to jakis chow wsobny i zdawac by sie moglo ze to wrecz cud, ze w rodzinie nie mamy zadnych zaburzen wynikajacych z zaszlosci genetycznych
Pozdrawiam zespol badawczy!
_ixi_

----------------
gòłé głowë, gòrzczi gòdë,
gòrącé gòdzënë, głodné gòscënë,
głëché głosë, gòrszé gòsce:
niégòdné są Gòcha, dlô niégò - głupòta!

Moze to wcale niezly pomysl? Metoda pobran nie wydaje sie zbyt skomplikowana...

----------------
gòłé głowë, gòrzczi gòdë,
gòrącé gòdzënë, głodné gòscënë,
głëché głosë, gòrszé gòsce:
niégòdné są Gòcha, dlô niégò - głupòta!

Całkiem niedawno, na kanale Discovery emitowano program o badaniach genotypu populacji Japończyków. Wyniki badań dla wielu mieszkańców kraju kwitnącej wiśni były szokujące, bowiem wydawać by się mogło, że całe wieki izolacji kulturowej Japonii powinny znalężć odzwierciedlenie w dość jednorodnym genotypie. Potomkowie samurajów dowiedzieli się, że ich populacja składa się w 20% z potomków koreańczyków, bodaj 30% chińczyków, że sporo jest potomków ludów oceanii i jeszcze innych.
Przykład Japonii, czy podany przez Darka Islandii świadczy o tym, że takie badania są potrzebne, a wyniki takich badań powinny być szeroko nagłaśniane w społeczeństwie. Nie wiem, czy Japończycy zapałali miłością do Koreańczyków, czy Chińczyków, ale wydaje mi się, że dzięki temu mogą się poprawić stosunki pomiędzy poszczególnymi nacjami.

Myślę, że po zbadaniu genotypu najbardziej "rasowych" przedstawicieli wszystkich narodów, czy grup etnicznych, powinny zostać przeprowadzone badania populacji całych krajów, tak aby poznać prawdę o o składzie etnicznym współczesnych społeczeństw.

Stawiam na to, że największy szok przeżyją Niemcy, bo w dużej części pochodzą od Wieletów, Obodrytów, Wkrzanów, Serbo-Łużyczan, Słowińców, Kaszubów, Czechów, Ślązaków, Mazurów, Rosjan i innych Słowian z którymi Polacy są spokrewnieni, a którzy co najmniej od 1000 lat byli podbijani i asymilowani przez Niemców. Moim zdaniem gdyby przeprowadzić poważne badania Niemców wyniki mogłyby być jeszcze bardziej szokujące niż dla Japończyków. Mogłoby się okazać, że germańskich Niemców już prawie nie ma i że od innych krajów słowiańskich różnią się przede wszystkim językiem. Bardzo chętnie obejrzałbym wyniki przeprowadzonych do tej pory badań, ale autor wątku nie podał żadnego adresu strony internetowej.

Ja również jestem za przeprowadzeniem tych badań na Kaszubach, może wiedza o genotypie Kaszubów zaowocuje w końcu jednomyslnością wszystkich środowisk kaszubskich, co do podstawowej kwesti, czy jesteśmy częścią narodu polskiego, czy też nie. Niezależnie od wyniku, energia działaczy kaszubskich marnowana na ten spór mogłaby zostać efektywnie wykorzystana dla ratowania naszego dziedzictwa kulturowego i językowego.

Panie Marcinie, czy podczas tych badań wiele osób pyta o czarną wołgę?