Chciałem się zapytać czy kaszubskie słowo gbùr pochodzi od zbitki dolnoniemieckich słów 'gud' - dobry, 'bur' - chłop.
Chciałem się też zapytać jak nazywano/nazywa się ubogich rolników w odróżnieniu od 'gbùrów' ?

Czy polskie slowo 'gbur' (znaczenie negatywne) ma to samo pochodzenie i czy kiedyś mialo znaczenie pozytywne ?

Co ciekawe w języku angielskim istnieje słowo 'boor', które dziś znaczy prostak, a kiedyś znaczyło chłop. Dziś chłopa w języku angielskim określa się słowem 'peasent'.

----------------
Zdrzë: Peccunia non olet (Piniądz nie smierdzy)

>>Chciałem się też zapytać jak nazywano/nazywa się ubogich rolników w odróżnieniu od 'gbùrów' ?<<

rolnicy zasobni inaczej okreslani byli sympatycznym mianem ''pléwka''

pzdr
p.

Słowò „pléwka” dzysodnia corôz czãszczi òznôczô pòlszczégò „cieniasa”.

Cytat:
Słowo pochodzi od średnio-górno-niemieckiego "gebur" i w znaczeniu 'kmieć, chłop, wieśniak' występowało również w staropolszczyźnie (od II poł. XIV w.). To podstawowe dla nas znaczenie zgodnie podają Wiesław Boryś w Słowniku Etymologicznym Kaszubszczyzny i Andrzej Bańkowski w Etymologicznym Słowniku Języka Polskiego. Różnie natomiast opisują ogólnopolskie pejoratywne znaczenia słowa "gbur". Boryś podaje "w kasz. i na podanym terenie pol. [pn., wlkp., pn. Śląsk] bez odcienia pejoratywnego, w przeciwstawieniu do ogpol. pejor. 'człowiek nieokrzesany, prostak'. Bańkowski zaś: "gbur - 'kmieć, chłop, wieśniak' (w opozycji do mieszczanin, szlachcic; stąd i "gburka" 'chłopka', 'gburski" 'chłopski', "gburstwo" 'chłopstwo, chłopi, stan chłopski'" (...) Słowo w znaczeniu 'kmieć' zanikające, komedia w XVIII-2 przywróciła do częstego użycia we wtórnym znaczeniu 'cham, prostak niegrzeczny, grubianin'."

Z nazwami rolników w ogóle różnie bywało. Neutralny dzisiaj "chłop" kiedyś był określeniem pogardliwym, oznaczającym niewolnika; co taktowniejsi panowie, by nie zwracać się jawnie obelżywie do swych poddanych (również i służby), uzywali słowa "cham". Jeszcze w XIX w. unikano "chłopa", pisząc o "włościanach" (1815 Staszic: rolnik pod imieniem wzgardy "chłopa"). Chłopi w dzisiejszym znaczeniu zostali wykreowani przez działaczy przełomu XIX/XX w., jako wiejski sojusznik proletariatu.

Do słów Staszka można jeszcze dorzucić refleksję nad losami słów "wieśniak" i "rolnik". "Wieśniak" jeszcze jakieś dwadześcia, trzydzieści lat temu było słowem neutralnym, z lekka archaizującym. Gwara młodzieżowa lat osiemdziesiątych zaadoptowała "wieśniaka" jako pogardliwą obelgę, w której to roli, w potocznej polszczyźnie słowo to występuje do dzisiaj.

Mało tego, kolejne całkowicie neutralne (jeszcze) słowo rolnik, zaczyna być w języku młodzieżowym stosowane wymiennie z "wieśniak" czy "burak"i zaczyna brzmieć kontrowersyjnie. Słyszałem wielokrotnie wypowiedzi w stylu,"na dyskotekę wpadli jacyś rolnicy i zrobili dym", "zachowujesz się jak rolnik" co miało znaczyć "cham", "prostak" itp. Media wyczuwają tą tendencję i coraz częściej możemy w radio i TV słyszeć o "farmerach". Zwłaszcza w kontekście UE. Nasi dziennikarze, jeżeli piszą jakimś rolniku, który ma odmalowaną oborę, od razu mianują go "farmerem".
Poczekamy, zobaczycie, że za dwadześcia lat "rolnik" definitywnie przepadnie w słowniku wyrazów obraźliwych a w Warszawce przybiją tabliczkę "Ministerstwo Farmingu"

Historia sie powtarza - tak jak "gbùr" stał się mrukliwym i śmierdzącym gburem, tak kolejne neutralne określenia mieszkańca wsi uprawiającego ziemię stają się wyzwiskami. Niestety, żywot na wsi prestiżu nie przynosi, z czego akurat spora część Kaszubów zdaje sobie chyba niestety sprawę.
pozdr.

----------------

Cytat:


A jeśli nie gbur to co?
Jak się dziś mówi na Kaszubach o dobym gospodarzu?