Më

Mëszlã, że to prawie tak mùszimë tã wiérztã bez òchëbków zapisac:
[Myślę, że to właśnie tak powinniśmy ten wiersz bez błędów zapisać:]

1. Kù kù kù kù, tak rozlégô sã wkół;
Kù kù kù kù, czó le knôpikù, czó.
Przëszedł zymk znôw rozredóny,
Kwiôtkama òbstrojił sã;
Zazeleniłë sã lasë,
W snôżi òblokłë sã zgło.

2. Kù kù kù kù, ju na jigrë czas wińc;
Kù kù kù kù, narwac krutkã, plesc wińc;
W lese bądze rozegracjô,
W ceni lubòtnych drzéwiãt;
Mdzemë tunilë na miónczi,
Jak czej karenkò krôsniãt.

3. Do òbôczeniô, do òbôczeniô na drëdżi rôz,
Na drëdżi rôz sã ùzdrzimë.
A terô òddzãkùwómë,
Do òbôczeniô na drëdżi rôz,
Wic do ùzdrzeniô na drëdżi rôz.

Głosowny zôpis nie je nôlżi robic pòlsczima lëterama, kò tam je czësto mni zwãczków. Téj më mùszimë mieć baczënk na czëtónié czile zwãków, jaczich sã pò pòlskù nie dô zapisac. Hewò òne są: ,,ó’’ je baro zamkłé ë dłudżé; ,,č’’, ,,š’’ i ,,ž’’ są czëtóné juwerno jakno za Tatrama – mitkò, le nié jak ,,ć’’, ,,ś’’, ,,ź’’; ,,ô’’ czëtómë cos midzë ,,e’’ i ,,y’’, le wnetk jak w mùzyce nisczé ,,do’’; ,,ë’’(e-szwa) czëtómë cos midzë ,,e’’ i ,,a’’, le baro krótkò (nierôz pò pòlskù tak sã wëmôwiô ,,E, ty tam !’’); ,,ã’’ czëtómë juwerno jak pò pòlskù ,,bransoleta, tramwaj’’ ë baro wësok nosowò, chòc nierôz na kùńcu słowa - wnetk jak krótczé ,,a’’; ,,ą’’ czëtómë jakno ,,ų’’(nosówka òd pòlsczégò ,,u’’); ,,y’’ nie je tak nisczé jak pòlsczé; a ,,i’’ nie je tak piszczącé, le barżi pòdchôdô pòd ,,j’’, ,,ji’’, ,,jy’’, ë nie zmitcziwô jaż tak baro pòprzédnégò zezwãkù; ,,rz’’ mùszi bëc cwiardé. Terô dopiérze më mòżemë ju ùłożëc ten głosowny zôpis; a wëzdrzałobë to cos takò:
[Fonetycznego zapisu nie da się tak łatwo stworzyć polskimi literami, bo tu jest o wiele mniej głosek. Musimy więc zwrócić uwagę na czytanie kilku dźwięków, jakich po polsku się nie da zapisać. Oto one: ,,ó’’ jest bardzo zamknięte oraz długie; ,,č’’, ,,š’’ i ,,ž’’ są czytane podobnie jak za Tatrami – miękko, lecz nie jak ,,ć’’, ,,ś’’, ,,ź’’; ,,ô’’ czytamy coś między ,,e’’ i ,,y’’, jednak prawie jak w muzyce niskie ,,do’’; ,,ë’’(e-szwa) czytamy jakoś między ,,e’’ i ,,a’’, lecz bardzo krótko (czasem po polsku tak się wymawia ,,E, ty tam !’’); ,,ã’’ czytamy podobnie jak po polsku ,,bransoleta, tramwaj’’ tudzież bardzo wysoko nosowo, choć często na końcu słowa - prawie jak krótkie ,,a’’; ,,ą’’ czytamy jak ,,ų’’(nosówka od polskiego ,,u’’); ,,y’’ nie jest tak niskie jak polskie; a ,,i’’ nie jest tak piszczące, lecz bardziej podchodzi pod ,,j’’, ,,ji’’, ,,jy’’, oraz nie zmiękcza aż tak bardzo poprzedzającego dźwięku; ,,rz’’ musi być twarde. Teraz dopiero możemy już ułożyć ten fonetyczny zapis; a wyglądałby to jakoś tak:]

1. Kły kły kły kły, tak rozlygy sã wkóół;
Kły kły kły kły, čóó le knôpykły, čóó.
Przëšed zymk znôł rozredóóny,
Kwjôtkama łebstrojił sa;
Zazelenjiłë sã lasë,
W snôžy oblokłë sã zgło.

2. Kły kły kły kły, jy na jigrë čas wyńc;
Kły kły kły kły, narwac krytkã, plesc wjińc;
W lese bųdze rozegracjô,
W cenji lybłetnych drzywjãt;
Mdzemë tynjilë na mjónčji,
Jak čej karenkłe krôsnjãt.

3. Do łebôčenjô, do łebôčenjô na drëdžji rôz,
Na drëdžji rôz sã łyzdrzymë.
A terô łeddzãkływóómë,
Do łebôčenjô na drëdžji rôz,
Wjic do łyzdrzenjô na drëdžji rôz.

Jô ni miôł czasu za dëtka, bë rëchli to tuwò wstawiac, téj to tak leżało wnetk òd pòczątkù szkòłowégò rokù w pamiãcë mòjégò rechòwnégò zdrzélnika. Terô prawie móm czas napisac, le to ju pewno mbdze za pòzdze na skłôdk ë pòzdrzatk. Równak, jô jesz widzã w tim swòjim pismionie nierôz cos wicy, a nierôz kąsk jinaczi, jakno ju tu bëło wëżi napisóné.
Jô jem czekawi, czemù ten trzecy dzélk wiérztë cos ritmã ë kôrbjinkama nie pasëje do pierszëch dwùch. Mòże takò to mùszi bëc, kò le czemù ?
To, co Wa piszeta ò ,,czó le’’, ,,tunilë’’, ,,krutka’’ – to wszëtkò je czëstô prôwda; Le, jô jem nie wiedzôł, że stënka to téż je tej sej kruta (,,pãk’’). Mëszlã, że to sã wzãło z ti krutczi z mërtë w knąploszce żakétu Młodégò. Krutka i kòkarda to cëzé słowa, pierszé miemiecczé, a drëdżé francësczé. Bëlno (nié ,,richtik’’ abò ,,richtich’’) pò kaszëbskù tuwò ju bëło napisóné ,,pãk’’, a łónkò je kąsk wikszé. Jakno më rzeczemë pò kaszëbskù - a nié słowama na Kaszëbach leno znónyma – ,,kòkarda’’ ? - Mòże prawie ,,kòbëłka’’, kò jô tak przódë lat dzes ùczëł ?

- Z Panã Jezëskã !!!

>>Już jasne?

Jo. Bóg Cë zapłac białkò

----------------
Zdrzë: Peccunia non olet (Piniądz nie smierdzy)

Cytat:

nie czóle ale czó le, partykuła wzmacniająca do trybu rozkazującego, tylko spację ktoś skasował chyba nieopatrznie...

Czó le, czó! wszãdze wkół naszi spiéwë czëc pòmión... (J.Trepczyk, tytuł chyba kojarzysz sam, mam przynajmniej taką nadzieję). Już jasne?

tuniele - analogicznie - tunic = tuńczëc, kierunek Sychta itp...

----------------
Ścinanie Kani na DVD
Kaszubski Socjalistyczny Portal Informacyjny

http://a2.mukor.net

Krutka:
1. małô kòkardô – t.j. prawie krutka (wzãté òd krutë)
2. pãk/bùńt kwiôtków, wietewków – tuwò dochôdô jesz téż znaczenié jakno pãk kłosów zrobiony przë żniwach
3. A téż krutką je „swiéczka” wiszącô z nosa , le to ju blós cos kòl placu w jaczim Pioter czile slédnëch lat żëje, a jô przez rodzëznã téż dosc dobrze znajã .

Wicy ni móm nick nalazłé.

Pòzdrówczi

Mark

----------------
Ò mòwa starków nad twój zwãk
nick lepszégò nicht ni mô!
Jô lubiã ce, móm ò ce lãk,
ce stracëc strach mie zjimô.

Jan Trepczik

Moja Mama, Toporkówna z Kowalewa, twierdzi, że "krutka" to jest to coś, co się przypina Panu Młodemu do marynarki: wstążeczka z gałązką mirtu :)

Na moje to "krutka", to jest bukiet kwiatów.
Tak się przynajmniej u mnie w domu mowiło. Musze wytłumaczyć bo zaraz znawcy mnie zjedzą

----------------
Pioter Céskòwsczi-Kaszëbë

"krutka" to chyba Myrtus communis (mirt pospolity)

Po pierwsze: ten tekst powinien chyba brzmieć tak (niektóre wyrazy są dla mnie niejasne):

"1. Kù kù kù kù, tak rozlégò sã wkół
Kù kù kù kù, czóle knôpikù, czó
Przëszedł zymk znôw rozredóny
Kwiôtkama òbstrojił sã
Zazeleniłë sã lasë, w snôżi òblokłë sã żgło

2. Kù kù kù kù ju na jigrë czas wińc
Kù kù kù kù Narwac krutkã, plesc wińc
W lese bądze rozegracëjô w céni lubòtnych drzéwiãt
Mdzemë tunielë na miónczi jak czej karenkò krôsniãt


Do òbôczeni, do òbôczeni na drëdżi rôz
Na drëdżi rôz sã ùzdrzimë,
a terô òddzãkùwómë
Do òbôczeni na drëdżi rôz
wic do ùzdrzeni na drëdżi rôz"

Jeśli chodzi o wymowę to polecam stronę:

http://pl.wikibooks.org/wiki/Kaszubski/Podstawy/Lekcja_1

Z kilkoma rzeczami się tam nie zgodzę: wymowa "w" jest niemal zawsze różna od polskiej; "w" zbliża się do "u" (angielskiego "w" jak w "water"), co powoduje, że czasem trudno je usłyszeć np. "Czôpiewsczi" w rezultacie brzmi mniej więcej jak "ćôpieści", a imię "Dãbrówka" kronikarze zapisali jako "Damroka". Fakt, że pod wpływem nacisku języka polskiego w ostatnim czasie ten sposób wymowy można coraz rzadziej spotkać. Ponadto należy dodać, że "ó" nie tylko brzmi pośrednio pomiędzy "o", a "u", ale jest dyftongiem; w rezultacie więc oznacza ono dźwięk pomiędzy "ło", a "łu" (pisząc w uproszczeniu). "h" w języku pomorskim oznacza jedynie przydech jest więc niemal niesłyszalne, podobnie jak we francuskim. "rz" brzmi niemal jak "rż", ù brzmi jak raczej jak "ły", a nie jak "łu", "u" nigdy nie brzmi jak polskie "u", ale właśnie jak niemieckie "ü", "ã" raczej nigdy się nie odnasawia nawet na końcu wyrazu, podobnie jak "ą"

I NAJWAŻNIEJSZE: TRZEBA PAMIĘTAĆ, ŻE W JĘZYKU KASZUBSKIM "Ó" I "Ò" TO DWA RÓŻNE DŹWIĘKI !!!

Byłbym wdzięczny gdyby mi ktoś wyjaśnił znaczenie wyrazów: "czóle" (nie powinno być we wierszu "czólë", ?), "tuniele", "krutka"

----------------
Zdrzë: Peccunia non olet (Piniądz nie smierdzy)

Cześć
Zwracam się do was drodzy użytkownicy z prośbą o pomoc. Mam 2 pieśni z tekstem w języku kaszubskim i potrzebuję informacji jak to się wymawia przy śpiewaniu. Niestety na języku kaszubskim się nie znam dlatego liczę na waszą pomoc, za którą już z góry dziękuję. Oto teksty:

1. Kù kù kù kù tak rozlégo sã wkół
Kù kù kù kù czóle knôpiku czó
Przëszedł zymk znôw rozredóny
Kwiôtkama óbstrojił sã
Zazeleniłë sã lasë w snôżi oblokłë sã żgło

2. Kù kù kù kù ju na igrë czas wińc
Kù kù kù kù Narwac krutkã, plesc wińc
W lesë bądze rozegracjô w céni lubòtnych drzéwiãt
Mdzemë tunielë na miónczi jak czej karenkò krôsniãt


Do obôczeni, do obôczeni na drëdżi rôz
Na drëdżi rôz sę uzdrzimë,
a tere oddzękuwómë
Do obôczeni na drëdżi rôz
wic do uzdrzeni na drëdżi rôz