Cytat:
Darku, diabeł tkwi w szczegółach, tu - w intencji, z jaka odczytuje się wyrażone przez Ciebie zdanie. Bo jeśli Kaszubi będą przedstawiać się jako "echt-Pomorzanie", ci jedyni, którzy przez wieki i zawieruchy dziejowe przenieśli prawdziwe dziedzictwo Pomorza, które to dziedzictwo teraz reintrodukować na prawie wyłączności - to trudno się dziwić, że inne społeczności żyjące w naszym regionie: Kociewiacy, Borowiacy, Krajniacy, Ukraińcy, Żydzi, mieszkańcy ziem przyłączonych po 1945 r., dopiero poszukujący własnych związków z tym regionem, mieszkańcy Trójmiasta i wszyscy niepodejmujący głębszej refleksji nad swoją tożsamością - będą pomorskie postulaty Kaszubów traktować jako sprawę wyłącznie kaszubską, w dodatku widząc ją przez pryzmat bądź to sielsko-folklorystyczny, bądź też niemiecko-rewizjonistyczno-separatystyczny.

Inaczej będzie, gdy Kaszubi będą aspirować do roli lidera na, wyrażonej w tej dyskusji, zasadzie "primi inter pares" - pierwsi wśród równych. Bo ruch kaszubski ma, moim zdaniem, oczywiste kwalifikacje ideowe, kadrowe i tradycyjne (istnieje już półtora wieku) do przyjęcia wiodącej roli w kształtowaniu tożsamości Pomorza. Przy czym ta tożsamość powinna być budowana w oparciu o dziedzictwo wszystkich społeczności dzisiejszego Pomorza. Oznacza to, że nie cały obszar Pomorza musi dziś nazywać się Kaszubami, nie wszyscy na Pomorzu powinni znać język kaszubski i walczyć o kaszubskojęzyczne tablice. Ale można dążyć do tego, by mieszkańcy Szczecinka wiedzieli, że ich ziemia najwcześniej była nazywana Kaszubami, Stargardu - że ich dotyczył dokument, w którym po raz pierwszy zapisano nazwę "Kaszuby". I fajnie by było, gdyby i w Gdańsku i w Szczecinie, i po kaszubsku, i po polsku, i po ukraińsku, śpiewano o wspaniałym kaszubskim kraju od Gdańska aż do Roztoki bram.

----------------
Stanisław Geppert