Na prośbę Stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota publikujemy stanowisko tej organizacji
"w sprawie zrównania w prawie Kaszubów i Ślązaków z mniejszościami narodowymi i etnicznymi". Oto ono:
Narody kaszubski i śląski winny być zrównane w polskim prawodawstwie z mniejszościami narodowymi i etnicznymi zamieszkującymi Rzeczpospolitą Polską.


W 2002 r. w Spisie Powszechnym 173 000 Ślązaków zadeklarowało narodowość śląską, co było aktem świadczącym o dalece rozwiniętym poczuciu wspólnoty. Mimo długoletnich starań o uznanie ich odrębności etnicznej przez państwo polskie i społeczność międzynarodową, wciąż nie są uznawani za mniejszość.
Kaszubi, którzy dekadę temu wystąpili do Sejmu Polskiego o status mniejszości, w 2005 r. zostali zaszeregowani w Ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym jako społeczność posługująca się językiem regionalnym, co daje im prawo do ochrony języka, jako grupie regionalnej, lecz nie do ochrony tożsamości kulturowej w ogóle, a to w istotny sposób ogranicza rozwój wspólnoty etnicznej.
Stowarzyszenie Kaszëbskô Jednota podejmie zatem starania o zrównanie w prawie Kaszubów i Ślązaków z innymi mniejszościami narodowymi i etnicznymi w Polsce. Działania te zmierzać będą w kierunku uznania obu wspólnot – kaszubskiej i śląskiej – za mniejszości etniczne, to jest narody, które w rozumieniu Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym są grupą obywateli polskich, spełniającą łącznie następujące warunki:
1) jest mniej liczebna od pozostałej części ludności Rzeczypospolitej Polskiej,
2) w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją,
3) dąży do zachowania swojego języka, kultury lub tradycji,
4) świadomość własnej historycznej wspólnoty etnicznej i jest ukierunkowana na jej
wyrażanie i ochronę,
5) jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od co najmniej 100 lat,
6) nie utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie.

Nasze stanowisko artykułujemy w trosce o przyszłość Kaszubów i Ślązaków, z nadzieją na współpracę w duchu zrozumienia tradycji i zróżnicowania każdego z naszych narodów oraz dialogu wspólnot wszystkich obywateli Rzeczpospolitej Polskiej.

Wejherowo, 13 stycznia 2012 roku