Rada Kaszëbsczich Chùrów (http://www.naszekaszuby.pl/modules/news/article.php?storyid=530)rôczi na kòncertë Pierszi Kaszëbsczi Pasjë w tim rokù.

W kalãdôrzu PKP są:
12.02.2005- Wejrowò, kòscół par. p.w. sw. Léòna Wiôldżégò, 3 Maja 19 (przë rondze), gòdz. 18.00
13.02.2005- Żarnówc, kòscół par. p.w. Zwiastowaniô Pana, Klôsztornô 3, gòdz. 15.00
20.02.2005- Kòlbùdë, kòscół par. p.w. sw. Flóriana, Wëbicczégò 34, gòdz. 16.30
26.02.2005- Pierwòszëno, kòscół par. Pòdwëższeniô Swiãtégò Krziża, Kaszëbskô 31, gòdz. 17.45
27.02.2005- Wiôlgô Wies, kòscół par. p.w. Wniebòwzãcô NMP, Żeromsczégò 32, gòdz. 16.30
5.03.2005- Sopòt, kòscół par. p.w. sw. Michôła Archanióła, 3 Maja 38a, gòdz. 18.30
6.03.2005- Wierzchùcëno 18, kòscół par. p.w. Nôsw. Serca Pana Jezësa, gòdz. 17.00
12.03.2005- Gdiniô, kòscół par. p.w. Nôsw. Serca Jezës, Armii Krajowi 46, gòdz. 18.00
13.03.2005- Przëwidz, kòscół par. p.w. M.B. Królewi Swiãtégò Różeńca, Gduńskô 20, gòdz. 17.00
19.03.2005- Gduńsk (Katedra w Òliwie), gòdz. 13.00
20.03.2005- Kramarzënë, kòscół par. p.w. Nôsw. Serca Pana Jezësa, Pòmòrskô, gòdz. 16.00.

Ùczëjemë solistów:
Pioter- Eugeniusz Prëczkòwsczi
Judasz- Wòjcech Rëbôkòwsczi
Piłat- Mirosłôw Lôdmann
Arcëkapłan i Prowadnik Chùru- Riszard Lórk
Jezës- Pioter Kapczińsczi
Ewangelista- Tomôsz Fópka

Spiéwac mdą chùrë:
- "Harmónia" z Wejrowa - dir. Môrcën Grzëwôcz,
- "Kameralny sw. Wòjcecha" z Rédë- dir. Môrcën Grzëwôcz,
- "Piãclëniô" z Lëni- dir. Jan Szulc,
- "Lutnia" z Lëzëna- dir. Tomôsz Fópka,
- "Mòrzanie" z Dãbògòrzégò- dir. Przemisłôw Stanisławsczi, chtëren dirigòwac mdze całą Pasją.

Patronat nad "spiéwną wanogą" z Pasją wzãlë: Przédnik Kaszëbskò- Pòmòrsczégò Zrzeszeniô, Artur Jablońsczi i Wejrowsczi Starosta, Józef Reszke.
Media: Dziennik Bałtycki, Nasze Kaszuby i Radio "Kaszëbë".

Przë leżnoscë kòncertów mdze mòzna kùpic nótë Pasji razã z nagranim na CD.

Wszëtcë są rôczony. Wstãp wòlny!!!


Czemù w ùszłim rokù nie bëło PKP?
Rok 2004, kaszëbsczi spiéwôcë pòswiãcëlë na òrganizacyjną robòtã.
Òdbëł sã II Zjôzd Kaszëbsczich Spiéwôków w Parchòwie i pòwsta Rada Kaszëbsczich Chùrów.
Nie chcelëjesmë téż robic kònkùrencjë Melowi Dżibsonowi- jegò "Pasji". A tak chłop so kąsk przëzarobił...

Czile słów ò sami pòdjimiznie:
Pierszô Kaszëbskô Pasja pòwsta w rokù 2002. Je to ùsôdzk wòkalny z elemeńtama binowi grë na chùr i solistów a’capella (bez jinstrumentalnégò towarzeniô)- całô w jãzëkù kaszëbsczim. Òpiarty je na wëjimkù Mãczi Pańsczi z Ewanieli pg sw. Marka tłumaczony z greczi na kaszëbsczi przez Ò. Adama Riszarda Sykorã OFM.Do wspòmiónégò wëjimka doparłączoné òstałë kòmeńtarze chùru i napisónô òsta mùzyka.
Dëja napisaniô Pasji przëszła w rokù 2000 przë robòce nad telediskã wiôlgòpòstny piesnie pt. „Na smierc krziżewą’ dlô kaszëbsczégò telewizyjnégò magazynu „Rodnô Zemia”. Fòrma ùsôdzka wëmôgô przënômni pôradzesąt spiéwóków w miészónym chùrze i szesc solistów. Kòòrdinëje wszëtkò dirigent.
Pierszé wëkònanié Pasji nastąpiło w 2002 rokù. Bëło to w Wejrowie, w kòscele przëklôsztornym Ò.Ò. Francëszkanów. Dëjã dało sã òżëwic dzãka dzejaniu wejrowsczégò pòwiatowégò starostwa i samòrządów: miasta Wejrowa, gminów Lëzëno i Lëniô. Z tich gminów bëłë chùrë, chtërny zebrałë sã w Sparłączony Chùr Wejrowsczégò Pòwiôtu. Bëłë to: chłopsczi chùr „Harmónia” z Wejrowa-dir. Môrcën Grzëwôcz ë miészóny chùrë: parafialny z Lëni- dir. Jan Szulc i „Lutnia’ z Lëzëna- dir. Tomasz Fópka, chtërën dirigòwôł téż całą Pasją i wëkònywôł partiã Ewanielistë.
Pòstrzód solistów bëlë: Pioter Kapczëńsczi- Jezës, Riszard Lorek- Arcëkapłan i Prowadnik Chùru, Mirosłôw Lademann- Piłat, Eugeniusz Prëczkòwsczi- Pioter i Wòjcôch Rëbôkòwsczi- Judasz.
Premiera spòtkała sã bëlnym przëjãcym. Karno spiéwôków rôczoné òstało na pòsobné kòncertë: do Jastarni i Lãbòrka.

W rokù 2003 tournee z Pasją liczëło 8 kòncertów (Wejrowò, Réda, Gduńsk- Wësokô, Lëzëno, Lëniô, Parchòwò, Żukòwò i Pùck). Patronat wzął prezes Zarządu Głównego Kaszëbsko- Pòmòrsczégò Zrzeszeniô i Prowadnik Sejmikù Wòjewództwa Pòmòrsczégò- prof. Brunon Synak ë téż. Ò. Adam Riszard Sykòra ÒFM- prowincjał zôkonu Francëszkanów w Pòlsce. Skłôd wëkònôwców pòwiãksził sã o chùr z Redë pod direkcją Môrcëna Grzëwôcza, chtërën dirigòwôł Pasją.
Pòwiãkszëło sã téż karno solistów.
Dzãka dëtkoma kaszëbsczich samòrządów, wëdôwizna „Region” z Gdini wëda nótë Pasji razã z kòmpaktowa platką- jaczé mòżna kùpiac òbczas kòncertów.
W 2004 rokù do karna spiéwôków doszedł chùr „Cassubia cantat” z Parchòwa.




Jerzégò Stachùrsczégò recenzëjô Pasji
Na zôczątk chcemë sã spëtac: co òznôczô bëc ùtwórcą Pierszi Kaszëbsczi Pasji, jeżlë chtos pòdjimô sã taczégò dzejaniô i taczi òdpòwiedzalnotë?
Òd razu chcemë òdsënąc òd se wątplëwòscë, bò pòdobné pitanié stôwielë sobie kòmpozytórzë pierszich pasjów w X stalace, chtërny pisywelë do tekstów pò łacëznie.
Tedë, tak jak i dzysô, chòdzy ò ùmùzycznienié jedny ze sztërzech ewanieliów, w jaczich je historia mãczi i smiercë Jezësa Christusa.

„Passio” –òznôczô cerpienié, temù téż kòmpòzytóra mòcą mùzyczi tak wpłiwôł na słowa, żebë słëchińc òdczuwôł tak, jak mógł to òdczëwac piérwi swiôdk negò dramatu.

Brëkòwnota artisticzny interpretacji tegò tematu bëła przez stalatë pòdskacënkã dlô wiele ùsôdzców.
„Pasja” jakno òsóbny dokôz znónô je od IV stalata. Z pòczątkù bëła czëtónô. W X stalace zaczãlë jã spiewac. Nôpierwi na chòrałowim tónie. Tedë spiéwôł jã jeden spiéwôk. W XIII stalace òsta pòdzelonô na trzë role kapłanów. Pòstacëjô Christusa przedstôwielë w pòmalëcznym tempie przez kapłana z nisczim głosã. Pòstacëjô Ewanielistë- kąsk chùtczi- spiéwôł chłop z westrzédnym głosã, a jinszi chùtkò ë wësok.
Do ti prawie tradicëji przedstôwianiô postacëjów z Ewanielii sw. Marka nawlékô Tomasz Fópka.
Pasownô ekspresjô głosu i bùdowniô melodii pòdsztrichiwają charakteristikã ewanielëcznëch pòstacëjów. Wezmë chòc mùzyczną narracją Jezësa, chtërna je wstrzëmòwnô, liricznô, a Judasza - disonansowô i zachrapiałô.
Pierszô Kaszëbskô Pasjô pasëje do „Pasjów" twòrzonëch w X stalace.
Ji tonalnota wërazno sygô do mòdłów strzédnëch stalatów òpiartëch na skalach kòscelnëch.
Wëkònôwcama są soliscë i chùr a cappella. Wëdôwô sã, że T. Fópka spòdlim swòji „Pasji” ùczënił zmiérnotã. W kòżdim dzélu dokôzu skłóniwô sã do tradicëji i nalôżô w ni elemeńtë stałé: spiéw a cappella, skalòwòsc, pòrządk narracyjny przédnëch herojów (recytatiwë), partie chùrowé (chòrałë, mòtetë) - co dodôwkòwò wëwòłiwô ù słëchińca pòczëcé sëroscë tegò ùsôdzkù.
Do te wszëtczégò dochôdô jesz jãzëk kaszëbsczi.
Pierszô Kaszëbsko Pasjô Tomasza Fópczi, zakòrzeniałô w mùzyce strzédnëch stalatów je nowim dokôzã pòkôzywającym dëchòwòsc mùzyczi Kaszëbów. Kòmpòzytóra tim dokôzã
włącziwô sã do wielepòkòleniowi gôdczi lëdzczich wseczëców, pòdskacënków i jiwru.

Jerzi Stachùrsczi