Moim osobistym zdaniem "Literacki Kaszubski" jest nam potrzebyny wylacznie w formie pisanej. Mowa domowa, zwana tez gwara jest przeciez cala esencjia kaszubskosci, czyms, co sie wysysa z mlekiem matki. Jezyk jakiego czlowiek uzywa niesie nawet cechy osobowosci.

Moze troche nadinterpretuje, ale uwazam ze moja osobowosc tez troche sie zmienia w zaleznosci jakiego jezyka chwilowo uzywam ( a na codzien uzywam paru a niestety nie tylko kaszubskiego)

Kaszubi po latach polonizacji powinni byc przeciez szczegolnie wrazliwie na kwestie ochrony gwar i dialektow.

Ostatnio aspekty zawodowe rzucily mnie na Ziemie Norweska. Jezyk Norweski powinien byc przykladem dla Kaszubow: Przez lata uwany za gorszy nawet w Norwegii wobec "szlachetnego " dunskiego nie ma dzis prawdziwej formy literackiej. Sa tylko dialekty i dwie formy zapisu dla wszystkich dialektow- Bokmal i Nynorsk.

Nauczyciel w szkole nie ma prawa poprawic wymowy ucznia bo "jego dialekt nie jest lepszy od dialektu ucznia"

z Wikipedii:
"Język norweski nie ma jednego, ogólnie zaakceptowanego standardu wymowy. Każdy mieszkaniec mówi swoim językiem lokalnym (dialektem), używając go zarówno prywatnie, jak i publicznie: w szkole, w pracy, w mediach, w polityce. Dzieje się tak zarówno wtedy, gdy języka używa na terenie właściwym dla danego dialektu, jak i w innych częściach kraju. Po wielu latach zamieszkiwania poza rodzinnymi stronami dialekt zazwyczaj "stępia się" (sleper seg av), w ten sposób, że najbardziej ekstremalne różnice wymowy zanikają, a słownictwo upodabnia bardziej do dialektu miejsca zamieszkania. Do końca życia jednak Norweg zachowuje dialekt na tyle charakterystyczny, że można prawie zawsze jednoznacznie określić skąd pochodzi"

Moim marzeniem jest aby podobnie bylo na Kaszubach. Tylko wtedy kaszubszczyzna zachowa swoja "autentycznosc". Bo sztuczny jezyk do komunikacji juz na Kaszubach mamy: to warszawski polski.