To banał - ale chcieć to móc. Przykładów z trójgardzkiego lub kaszubkiego światka kilka się znajdzie - choćby napisy w języku kaszubskim w marketach budowlanych (Gdańsk-Osowa, Gdańsk Jasień) czy napisy w puckim McDonaldzie. Może warto wybrać sobie takie miejsca, gdzie naszym zdaniem mogłyby pojawić się kaszubskie napisy i zwrócić się z propozycją do zarządu, dyrekcji itd. Sklepy, stacje benzynowe, parafie - takich miejsc jest na pęczki. I tu można pokazać, iż nie potrzeba nam dziś ustawowych regulacji - bo takie działanie jest na wyciągnięcie ręki.
Przyszedł mi pomysł, by przygotować zestaw takich kaszubskich zwrotów, które mogłyby pojawić się w miejscach publicznych. Poprosimy méstrów pisënkù o ich poprawne podanie ich zapisu i każdy będzie mógł z nich skorzystać w miarę potrzeb.
Zainteresowanych akcją (i stworzeniem listy firm, które np. będą miały u nas nieodpłatną reklamę, jeśli zechcą umieścić u siebie kaszubskie napisy) proszę o kontakt mailowy na adres naszekaszuby[at]gmail.com>

Doskonałym podsumowaniem ankiety są, niepełne co prawda ale wymowne, wyniki Spisu Powszechnego 2011. Uwzględniając liczbę mieszkańców woj. pomorskiego - 224 tys. (dane z 2010 roku) to Kaszubów jest blisko 10%. Gdy uwzględnić tylko powiaty uznawane za kaszubskie (bez Trójmiasta i Słupska) to wychodzi że Kaszubów jest ok. 24%. Cóż - nawet w ramach obecnie obowiązujących przepisów - powinno to skutkować wprowadzeniem na tym terenie języka kaszubskiego do urzędów i choćby, co jest najbardziej widoczne, do oznakowania dróg i miejscowości.

Czy kaszubski powinien stać się pomocniczym językiem Pomorza? Dla mnie jak najbardziej tak. Niestety, to z czym jest problem, to polityczna decyzja lokalnych samorządów. Jak pokazuje praktyka im wyższy stołek, tym Kaszubi z krwi i kości coraz gorzej widzą skąd na ten stołek przyszli (i dokąd kiedyś i tak wrócą).

Podwójne nazwy miejscowości można wprowadzić w 2 sytuacjach:
1. co najmniej 20% ludności gminy deklaruje się jako Kaszubi (spisy powszechne)
2. Konsultacje społeczne w gminie i większość osób popierających wprowadzenie dwujęzycznych nazw - niezależnie od spisu

więc możliwości są w każdej gminie...

Co do języka pomocniczego w gminach - akurat w naszym powiecie w 4 urzędach przeszkoliliśmy urzędników z języka kaszubskiego, aby jak przyszli interesanci mówiący w języku kaszubskim, potrafili udzielić im informacji i pomocy. Niezależnie od tego, że nasz powiat i nasze gminy raczej nie będą miały 20% progu wymaganego dla języka pomocniczego - jesteśmy mieszanką wielokulturową...

Nie wspomnę już o tym, że wśród pracowników urzędów (jak sądzę wszystkich lub prawie wszystkich na Pomorzu) i tak są ludzie potrafiący się porozumiewać w języku kaszubskim, więc klienci urzędów też zostaną zrozumiani w języku kaszubskim... najwyżej trzeba będzie zaangażować do rozmowy dodatkowych pracowników - bo nie na każdym stanowisku są Kaszubi i to Kaszubi mówiący i piszący po kaszubsku:) Zależy to od dobrej woli ludzi - klientów urzędu i urzędników, przepisy prawne to rzecz wtórna

pozdrawiam
Kasia

Pani Kasiu,
to, że w powiecie lęborskim kaszubszczyzna pięknie się rozwija, widać gołym okiem. To, że przepisy na razie zajmują się wyłącznie kwestią gmin to też wiem.

Warto zawsze mierzyć wyżej i rozglądać się szerzej, bo większa jest szansa na to, iż coś z tego wyjdzie. To, że powiat lęborski jest wieloetniczny nie przeszkadza w dążeniu, by obecność kaszubszczyzny była coraz większa i choćby pojawiła się na znakach drogowych.
Przeszkoleni z kaszubskiego urzędnicy jeszcze wiosny nie czynią i to z kilku powodów:
- nie noszą czarno-żółtych opasek na ramieniu ani innych oznaczeń, że akurat ta i ten umieją mówić po kaszubsku
- w urzędach nie znajdzie się dziś żadnej ogólnej informacji po kaszubsku (na tablicy ogłoszeń, na drzwiach do toalety, na tabliczkach funkcyjnych).
- obywateli do użycia języka kaszubskiego zachęcać powinien urząd (choćby kontaktując się z nimi w tym języku), bo zazwyczaj są to ludzi "cisi i pokornego serca", więc im nawet do głowy nie przyjdzie, że można W URZĘDZIE i że można PO KASZUBSKU.

Jak to może wyglądać w praktyce? Polecam wycieczkę do leżącej prawie po sąsiedzku dla Lęborka gminy Linia. Nie wchodząc nawet do urzędu każdy wie, iż na pewno może w nim porozumieć się po kaszubsku.

I o takich m.in. rozwiązaniach trzeba myśleć na przyszłość we wszystkich "kaszubskich" powiatach.

pozdrawiam
Jerk

Witam Panie Jerku,

najbardziej mi się podoba pomysł, że urzędnicy mieliby nosić opaski - jak w getcie Tylko w takim razie powinni nosić też opaski w innych językach - w zależności od tego, jakie języki znają... Bo inaczej żaden klient nie będzie wiedział, że może się porozumieć w innym języku w urzędzie niż w polskim. Anglik czy Niemiec, albo osoba niema - też mają prawo wiedzieć, że mogą się porozumieć w swoim języku. Więc od tego są Biura Obsługi Interesanta lub Sekretariaty, żeby odpowiednio pokierować interesantów - tak mnie uczono
Poza tym w trakcie konkursów - naborów na wolne stanowiska urzędnicze trzeba by wpisać wymóg znajomości języków obcych na poszczególne stanowiska - tylko czy kaszubski jest językiem obcym, czy rodzimym? Zaraz będzie kolejna dyskusja

Żeby nie było nieporozumień - rozumiem Pana punkt widzenia i Pana pomysły, nie dyskutuję z nimi. Może warto o tym pomyśleć... Tylko że obecnie też można pewne kwestie zrobić. Zależnie od sytuacji, w jakiej się dana gmina znajduje.

Gminę Linię oczywiście chwalę - to super, że są takie napisy w urzędzie Dzisiaj w Sierakowicach też widziałam tablice drogowe dwujęzyczne zielone, super się to czyta…
U nas pomysł z dwujęzycznymi tablicami chyba byłby za daleko idący, musielibyśmy zrobić tablice co najmniej pięciojęzyczne; a miejsca na identyfikatorach z nazwiskami urzędników byłoby za mało na wymienienie nazwy stanowiska we wszystkich językach, obawiam się… Wiec trzeba mierzyć siły na zamiary i patrzeć na pewne kwestie z różnych punktów widzenia…

Pozdrawiam
Kasia