Kaszubska wersja edytora TAG. Pierwszy kaszubski tekst technicznyDate: 08.03.2005
Section: Komputery | Poniższy tekst został dodany do samouczka edytora TAG, najpopularniejszego w I połowie lat 90. edytora tekstowego polskiej produkcji. Prace nad wprowadzaniem pisowni kaszubskiej do programów pracujących pod systemem operacyjnym DOS prowadziłem w 1993 r. Katalog ze "skaszubionym" edytorem nosi w moim archiwum datę 11.10.1993 r. Według mojej wiedzy poniższy tekst jest pierwszym dokumentem technicznym zapisanym w języku kaszubskim. Zachowałem oryginalną pisownię.
BELFER
InfoService
W e r s j a s k a s z u b i o n a
Kaszëbszczé lëterë mòżna ùzëskac nacëskając klawjisze:
à - Alt-Q
Ë - Alt-W
É - Alt-R
Ò - Alt-I
Ô - Alt-P
Ù - Alt-U
Pôrã ùwag technjicznëch ò kaszëbszczéch znakach je na kùńcu BELFRA.
(...)
Ùwadżi ò znakach kaszëbszczich
1. Kòdowónje
Znaczi kaszëbszczi ùmjeszczóne są w górnim dzélu tôblécë ASCII.
Przëjãte jich rozmjeszczenje wënjikô z dwóch przesłanków:
- kòdë znaków kaszëbszczéch pòwjinnë ùzupełnjiwôc standardë Mazovia i Latin2
- znaczi ze standardowéj tôblëcë ASCII pòwjinnë bëc mòżlëwje pòdobné do
znaków kaszebszczéch.
W efekce przëjãto kòdë:
à - 142 ã - 132
Ë - 131 ë - 137
É - 138 é - 130
Ò - 153 ò - 148
Ô - 150 ô - 147
Ù - 154 ù - 129
2. Klawjatura
Célã négò "skaszëbjénja" tôblëcë ASCII je ùmjészczénjé razem, w jednim zestawje, znaków kaszëbszczéch i pòlszczich. Tak sã stało dzãka òdpowjednjému jich zakodowanju.
Nastãpną rzeczą je ùziskiwanje na klawjaturze znaków kaszëbszczich analogjcznie jak pòlszczich, tzn. przez kombinacjã Alt-lëtëra. Njestetë nje je mòżlëwé wëkorzistanje "naturalnich" klawjszów A,E,O, bò są òne ju "zajãte" przez znaczi pòlszczé (Alt-A - ą itd.). Dlôte znaczi kaszëbszczi òstałë ùmjeszczone pòd klawjszami sąsëdnjmi: Q,W,R,I,P. Blôs znak "ù" mòże bëc ùmjeszczoni pòd klawjszem U.
I tak kaszëbszczi lëterë mòżna ùzëskac nacëskając klawjisze:
à - Alt-Q
Ë - Alt-W
É - Alt-R
Ò - Alt-I
Ô - Alt-P
Ù - Alt-U
3. Mòdëfjikacje edydora TAG
Skaszëbjenje TAG-a wimaga:
- zastąpjenja dotëchczasowégò sterownjika klawjaturë (.kbd) sterownjikiem KL_KASZ.KBD
- zastąpjenja czconek ekranowéch (.h&e, .cga) czconką zawjerającą znaczi kaszëbszczi - zastąpjenja czconek do drëkarczi (.9, .24, .40) czconkama zawjerającima znaczi kaszëbszczi.
Dotëchczas zmjenjone òstałë czconczi COURIER i SANSERIF (.h&e, .9, .24). Jinsze czconci mòżna zmjenjic we własnim zakresu przë pomòcë programu TAGER.
Za ùwadżi i sugestie bãdze wdzãczni
Stanisław Geppert
Wprowadzony wówczas układ klawiatury zakładał uzyskiwanie znaku "Ù" poprzez kombinację klawiszy Alt-U. W trakcie prac nad wzorcowym edytorem KaszEd zmieniono tę kombinację na Alt-J ze względu na przypisanie klawiszowi U symbolu euro.
|
|