Bardzo, ale to bardzo diękuję. Oto pierwszy tekst:

Język wilamowski jest językiem germańskim, mieszanką flamandzkiego,angielskiego, niemieckiego i anglo-saskiego.
Przybył do Polski razem z osadnikami z tamtych terenów do Starej Wsi i Wilamowic. Stara Wieś się w szesnastym wieku spolszczyła, a Wilamowice pozostały "wierne" swej specyficznej kulturze. Prawdą jest,że po wilamowsku mówi 65-70 osób, przy czym tylko 3 potrafią w tym języku pisać i znają ten język perfekcyjnie. Reszta częściowo zapomniała (nie mówili tym językiem jakieś 65 lat) Językiem tym do II wojny światowej mówiła większość trzytysięcznego miasta, ale po wojnie komuniści zabronili chodzić w strojach wilamowskich, kultywować zwyczaje, no i oczywiście mówić po wilamowsku. Wilamowianie byli wysiedlani ze swoich domów. dopiero po 1956r. można było już bezkarnie używać tego języka.
praktycznie do 2002 roku język wilamowski nie posiadał ortografii. Każdy piszący w tym języku pisał wedlug siebie. wtedy to pan Józef Gara stworzył pisownię wilamowską, którą stosujemy do dzisiaj.
Język wilamowski nieubłagalnie ginie. Prowadzone są co prawda lekcje wilamowskiego, funkcjonują dwa zespoły regionalne, ale nie wiem, czy bez pomocy z zewnątrz uda nam się uratować naszą piękną kulturę.
Mieszam w Wilamowicach, ratuje wilamowską kulturę, ale stąd nie pochodzę, jak większość ludzi, którzy to robią i robili.
Mam nadzieję, że zainteresujesz się i pomożesz nam uratować tą niepojętą i znienawidzoną przez sąsiadów Wilamowian kulturę.

Pytania proszę kierować na to forum lub na mojego maila tymoteusz4@op.pl

lub maila Stowarzyszenia Na Rzecz Zachowania dziedzictwa Kulturowego Miasta Wilamowice "Wilamowianie" czyli wilamowianie@op.pl

Cześć . Akurat niedawno miałem okazję wysłuchać na falach Programu Drugiego Polskiego Radia audycję na temat kultury i języka miasta Wilamowice. Wysłuchałem tego z ciekawością bo dotąd o tym nie słyszałem. Jedyne co mi się w związku z tym nasuwa to pewne podobieństwo z sytuacją w Karwieńskich Błotach leżących niedaleko Karwii. W 1599 starosta pucki osiedlił tam Holendrów mających osuszać tamtejsze mokradła. Jak podaje przewodnik turystyczny - przez stulecia pielęgnowali oni swoją kulturę i zachowali odrębność językową. Ponoć do dziś tamtejsi mieszkańcy mówią na te okolice - Olendry.
Sławek

Bardzo, ale to bardzo cię proszę, abyś napisał mi coś więcej o Olendrach i audycji radiowej!

Bardzo dziękuję ci za post, i za to,że ktoś się nami zainteresował:)

Cześć . Nie mam więcej informacji o Olendrach z Karwieńskich Błot ale gdybym chciał wiedzieć to zasięgnąłbym informacji u Wójta Karwii lub w Gminie Krokowa w której to leży.Wspomniana audycja może byłaby osiągalna w archiwum Polskiego Radia . Prawdopodobne że "świeże" audycje są przechowowane w podręcznym archiwum i byłyby osiągalne. Tam bym szukał. Z pozdrowieniami - Sawek

oto następny:



Wilamowice są miastem nietypowym ,nie tylko ze względu na swojego Świętego, strój czy obyczaje, ale przede wszystkim z powodu języka. Język ten zaczyna powoli wymierać, dlatego żeby go zachować chciałbym przedstawić w trzech częściach bardzo krótki jego opis na łamach „Pisadła”. W pierwszej części napisałem jego historię, w drugiej napiszę o utworach w tym języku oraz twórcach, którzy pisali i dalej piszą w tym języku. W trzeciej natomiast przedstawię krótki słowniczek podstawowych wyrazów. Ale przejdźmy już do tematu.
Historia języka wilamowskiego zaczyna się w drugiej połowie XIII wieku. Wtedy to po najeździe tatarskim na spustoszałe ziemie król Polski sprowadził osadników najprawdopodobniej z Belgii. Przywieźli oni ze sobą stroje, zwyczaje, kulturę no i oczywiście język. W XV wieku prawdopodobnie przybyła druga fala osadników najprawdopodobniej ze Szkocji, o czym świadczą min. szkockie kraty na strojach wilamowskich, czy choćby nazwisko Fox. J. wilamowski „otrzymał” prawdopodobnie wtedy nowe słowa wzięte z angielskiego. Wtedy cała miejscowość mówiła tylko i wyłącznie po wilamowsku. Jedynie w urzędach i kościele mówiono po niemiecku.W szkole oficjalnie też, ale nauczyciel często musiał używać j. wilamowskiego, aby się z dziećmi porozumieć. Tak było do 1847 roku, kiedy do urzędów wprowadzono język polski. Wtedy to zaczęła się masowa polonizacja. Dla przykładu w 1880r. 92% mieszkańców Wilamowic używało języka wilamowskiego jako język podstawowy, w 1890 już tylko 72%, a w 1900 zaledwie 67%. Najgorsze zaczęło się w 1946 roku, kiedy władze komunistyczne rozkazały księdzu ogłoszenie z ambony wilamowskiego kościoła zakazu używania tego języka. Po ogłoszeniu dekretu ksiądz dodał: „ Niniejszym ogłosiłem śmierć języka i kultury Wilamowic.” Po tym ogłoszeniu używanie języka wilamowskiego, śpiewanie piosenek, chodzenie w stroju było od razu zgłaszane na milicję i bardzo surowo karane. Na przykład niszczono i kradziono stroje i skrzynie wilamowskie, bito kobiety w strojach. Wtedy to zaczęło się gwałtowne wymieranie języka. Rodzice przestali przekazywać go dzieciom. Mimo uchylenia zakazu w 1956 gwałtownego wymierania nie udało się zatrzymać. Obecnie przypuszczalnie około 70 osób
(niecałe 2,5% mieszkańców miasta) potrafi posługiwać się tym językiem, a należy przypomnieć, że prawie wszyscy mają powyżej 70 lat. Język ten jest już praktycznie na skraju wymarcia. Istnieje jednak nadzieja na uratowanie go. Prowadzone są bezpłatne lekcje języka wilamowskiego przez pana Józefa Garę. Mam nadzieję, że Wilamowianie nie zostawią swego języka w takim stanie i jak kultywowali go przez 750 lat tak będą kultywować go dzisiaj i za 50 lat znów będzie można usłyszeć wymysojerysz kuza.

Tymoteusz Wiktor Król (Tyma dy kyng)

oprócz tego napiszę jeszcze przykładowe zdania

Witaj Tymoteusz! Bylam w drodze. W nastepnym tygdoniu przetlumacze twoj tekst i czekam na przykladowe zdania, zebym mogla wszystko razem wywiesic.
Pozdrawiam,
Ola

Sory, że tak długo nie odpisywałem. Oto przykładowe zdania:

Ynzer famili wönt y Wymysoj – Nasza rodzina mieszka w Wilamowicach

Göt gyzant jüch – dosł. Boże pobłogosław (odpowiednik polskiego „smacznego”)

Kumt aost myt! – Chodźcie jeść z nami!

Wi hast dü? –Jak się nazywasz

Wi hast ych? – Jak ja się nazywam?

Wi hast jyr? – Jak wy się nazywacie?

Wi hast wir – Jak my się nazywamy?

Waos maocht daj foter? – Co robi twój ojciec?

Waos maocht dajny müter – Co robi twoja matka?

Wir zajn yr siül – My jesteśmy w szkole

Wir łiyn zich Wymysöryś – My uczymy się wilamowskiego

Ych has Tymek – Ja nazywam się Tymek

Wu wönst dü? - Gdzie ty mieszkasz?

Ych wön y Wymysoj – Ja mieszkam w Wilamowicach

Wi hast daj foter – Jak nazywa się twój ojciec?

Maj foter hast Haonys – Mój ojciec nazywa się Jan

Maj müter hast Hala - Moja matka nazywa się Elżbieta

Wi hast daj brüder – Jak nazywa się twój brat?

Maj brüder hast Pejter – Mój brat nazywa się Piotr

Ych gej ys gywełn – Ja idę do sklepu

Ych gej fum gywełn – Ja idę ze sklepu

Ych aot – Ja pracuję

Ejs aot – ono pracuje

Ych łiyn zich – Ja się uczę

Dü łiyst zich – Ty się uczysz

Wir łiyn zich – My się uczymy

Zej łiyn zich – oni się uczą

Dy łiyn zich – one się uczą

Wir łiyta zich – My się uczyliśmy

Zej łiyta zich - Oni uczyli się

Dy łiyta zich- one się uczyły

Wir hon a aojta - My mamy samochód

Haojt gejwer y dy kiych – Dzisiaj idziemy do kościoła

Wymysöjer siejny makia – Wilamowianki to ładne dziewczyny

Ych wył mich łiyn Wymysöryś- Ja chcę się uczyć wilamowskiego.

Der halikier öwyt ej siun nönt – Wigilia jest już blisko

Wir frajyn zich siun uf dy Wajnaochta – My się cieszymy na Boże Narodzenie

Der siynsty ej yn Wajnaochta der krisbaojm – Najładniejsza na święta jest choinka

Czasownik „być”

Ych bej –ja jestem
Dü byst –ty jesteś
Haor ej –on jest
Zej ej –ona jest
Ejs ej –ono jest
Wir zajn –my jesteśmy
Jyr zajn – wy jesteście
Zej zajn –oni/one są

Daonk siejn!

Ych wył kuza abysła wymysoeryś.

(ejs ej mikiełusiu okroepnie)


Giuec noma

Ych kon hyłf due
Mogę ci pomóc! Najlepiej wejdź na wymysojer.fora.pl , tam jest więcej rozmówek.