Strona główna forum Język Ùczestnik - ùczãstnik = przëtomnik? |
| Od najstarszych | Poprzedni wątek | Następny wątek | Koniec |
Nadawca | Wątek |
---|---|
kristina |
wysłane dnia:
15.10.2006 0:08
|
Współtworzę ten serwis Zarejestrowany: 22.6.2005 z: Wiadomości: 95 |
Re: Ùczestnik - ùczãstnik = przëtomnik? "uczęstnik" (współczesny "uczestnik") pochodzi od słowa "część" (nie od: "cześć"), z kolei "część" należy wywodzić od prasłowiańskiej formy *čęstь (z nosówką), co wskazuje na pierwotność nosówki w kaszubskim "ùczãstnik".
Dlaczego miałaby być to nazalizacja polskiego "uczestnika", skoro jest to słowo ogólnosłowiańskie? Natomiast "czestować" (współczesne "częstować") pochodzi od "cześć". Są to dwie zupełnie odmienne etymologie, ale w błąd może wprowadzać to, że w języku polskim w obu tych wyrazach zaszły zmiany związane z nosowością (uczęstnik – denazalizacja, czestować – nazalizacja). Zmiany w rozwoju nosówek w tych wyrazach wynikały z tego, że już w XVI w. mieszano formy "cześć" i "część" – stąd zmiany w formach pochodnych.
|
sgeppert |
wysłane dnia:
14.10.2006 22:15
|
Dobrzińc Najich Kaszëb Zarejestrowany: 17.6.2003 z: 索波特 Wiadomości: 1608 |
Re: Ùczestnik - ùczãstnik = przëtomnik? Wobec tego chciałbym się upewnić, czy kaszubski "ùczãstnik" jest kontynuacją dawnej, nosowej formy, czy stanowi późną nazalizację polskiego "uczestnika".
|
kristina |
wysłane dnia:
14.10.2006 11:32
|
Współtworzę ten serwis Zarejestrowany: 22.6.2005 z: Wiadomości: 95 |
Re: Ùczestnik - ùczãstnik = przëtomnik? „bëtnik” wydaje mi się najbardziej odpowiednią formą.
„ùczãstnik” natomiast nie jest formą błędną, zachowała się tu dodatkowo pierwotna nosowość. W staropolszczyźnie istniała forma „uczęstnik” (współczesny „uczestnik” jest wynikiem denazalizacji = odnosowienia). Forma „ùczãstnik” nie jest też nawiązaniem do polszczyzny, jest słowem ogólnosłowiańskim, por.: czeskie i słowackie: „učastnik”, tak też w rosyjskim, bułgarskim; w serbskim: „učesnik”.
|
fopke |
wysłane dnia:
13.10.2006 15:10
|
Nie mogę oderwać się od tej strony! Zarejestrowany: 7.7.2003 z: Chwaszczëno Wiadomości: 462 |
Re: Ùczestnik - ùczãstnik = przëtomnik? "Przëstojnik"- to barżi pòdług mie "zwolennik".
Pozdrówk Tómk Fópka
|
bcirocka |
wysłane dnia:
13.10.2006 13:25
|
Nie mogę oderwać się od tej strony! Zarejestrowany: 10.12.2004 z: Przodkowo Wiadomości: 530 |
Re: Ùczestnik - ùczãstnik = przëtomnik? O! Jak miło! A zatem "bëtnik".
|
sgeppert |
wysłane dnia:
13.10.2006 10:48
|
Dobrzińc Najich Kaszëb Zarejestrowany: 17.6.2003 z: 索波特 Wiadomości: 1608 |
Re: Ùczestnik - ùczãstnik = przëtomnik? Już wróciły przyciski do znaków diakrytycznych na formularzu odpowiedzi
|
bcirocka |
wysłane dnia:
13.10.2006 9:20
|
Nie mogę oderwać się od tej strony! Zarejestrowany: 10.12.2004 z: Przodkowo Wiadomości: 530 |
Re: Ùczestnik - ùczãstnik = przëtomnik? Głosuję za propozycją Trepczyka "betnik" (nie wiem, jak uaktywnić opcję wpisywania znaków diakrytcznych :(), moim zdaniem jest najbardziej zgodna z duchem kaszubszczyzny.
|
sgeppert |
wysłane dnia:
12.10.2006 11:30
|
Dobrzińc Najich Kaszëb Zarejestrowany: 17.6.2003 z: 索波特 Wiadomości: 1608 |
Ùczestnik - ùczãstnik = przëtomnik? Publikując informację o Dyktandzie Kaszubskim palce zawisły mi nad klawiaturą, gdy trafiłem na słowo "ùczãstnicë" 'biorący udział (w dyktandzie)'. Otóż to ã, mimo że słyszalne w ustach niejednego Kaszuby, wydaje mi się absolutnie błędne.
Zacznijmy od tego, że to kaszubskie słowo jest zapożyczeniem polskim, wziętym na użytek języka oficjalnego; w "żywej" kaszubszczyźnie nie ma formuł w rodzaju "w zebraniu udział wzięło wielu uczestników...", ich kaszubskie wersje zostaly stworzone sztucznie. Polski "uczestnik" pochodzi od słowa "cześć". Uczestnik to ktoś "uczestniony" czyli "uczczony" - np. przez fakt zaprosznia na spotkanie z innymi, równie czcigodnymi osobami. Podobną formę ma słowo "częstować", ale ono pochodzi od "części" i pierwotnie oznaczało 'wspólbiesiadować, mając swój udział w uczcie składkowej'. Z pomieszania "czestować" i pierwotnego "częstować" (odpowiednio od "czci" i "części") powstało wtórne znaczenie znaczenie "częstować" 'okazywać cześć przez zaproszenie do jedzenia i picia' (a "uczta" to taka właśnie forma okazania czci). Jest jeszcze jedno powiązanie: uczestnik to ktoś kto uczęszcza na coś (kurs itp.). Jednak "uczęszczanie" pochodzi od słowa "częsty" i dotyczy udziału w owym kursie, wykonywanego w sposób powtarzalny. W swiązku z powyższym twierdzę, że polski "uczestnik" po kaszubsku powinien być poprawnie pisany jako "ùczestnik". Istnieją inne propozycje nazwania uczestnika. Trepczyk podaje "bëtnik", "biwôcz". W kręgach działaczy kaszubskich można usłyszeć "przëtomnik", "przëstojnik".
|
| Od najstarszych | Poprzedni wątek | Następny wątek | Top |