Prawidłowo rozwiniętą tożsamość człowieka obejmuje wiele kręgów jednocześnie: każda osoba ludzka jest unikalną i posiada nieskończoną godnosc. Żaden człowiek nie żyje jednak na bezludnej wyspie lecz dla własnego rozwoju oraz dla dobra wspólnego włącza się w istniejące wspólnoty rodziny, rodu, lokalnej społeczności, klasy szkolnej, języka, wiary, narodowości, małej i wielkiej ojczyzny, itd.
Ja jestem dla przykładu patriota (inni powiedzą: nacjonalista) kaszubskim, pomorskim i polskim jednocześnie i w tym stwierdzeniu nie ma żadnej sprzecznosci. Nie jestem więc wyznawcą jakiegoś kaszubskiego, pomorskiego czy polskiego ekskluzywizmu lecz komplementarności i równowagi wszystkich tozsamosci.
W aktualnych warunkach politycznych boli mnie oczywiście kompleks niższości, na który cierpi zbyt wielu mieszkańców kaszubskiej prowincji. Symetrycznie biorąc: boli mnie przekonanie przeciętnego Polaka o rzekomej wyższości kultury polskiej nad kultura kaszubska. Jak wspomniałem – obie kultury są we mnie harmonijnie zespolone, gdyż są wobec siebie komplementarne, a nie konkurencyjne.
Na forum zewnętrznym kultura kaszubska, pomorska i polska oferują oczywiście nieco odmienne wzorce i w tym sensie są wobec siebie konkurencyjne. Szlachetna rywalizacja nikomu jeszcze nie zaszkodziła, ba, jest wręcz potrzebna, aby mobilizować do wysiłku i osiagniec. Rozwój kultury polskiej jest więc pożądanym wyzwaniem dla kultury kaszubskiej, aby nigdy nie spoczywać na laurach, lecz inspirować siebie i młode pokolenie do następnego wysilku. Podobna inspiracją dla kultury polskiej jest dorobek kaszubski.
Zagrożeniem dla Obu kręgów tożsamości jest eliminacja i zamykanie (się) kultury kaszubskiej w skansenie, a z drugiej strony hegemonia kultury polskiej wobec kultury kaszubskiej. Jako Kaszubi jesteśmy od czasów Kulturkampfu coraz brutalniej spychani do skansenu i rezerwatu.
Naszym najwyższym obowiązkiem wobec naszych ojców, nas samych i naszych dzieci jest przeciwstawić się temu śmiertelnemu zagrożeniu, które zagraża naszej kulturowej egzystencji. Musimy bronić się przed agresja współczesnych „Kulturtregerów” równie zacięcie jak nasi ojcowie bronili kaszubskiej tatczezny, nasza kulturowej ojczyzny, przez ostatnie 100 lat. Tak nam dopomóż Bóg w Trójcy Jedyny i wszyscy (kaszubscy i polscy) swieci.
Kaszubi zawsze dochowali wierności Polsce, Cassubia temper fidelis. Właśnie dlatego rozwój kultury kaszubskiej i umacnianie kaszubskiej tożsamości leży w dobrze pojętym interesie Polski i stanowi fundament polskiej racji stanu.