Nie. Nie zrozumielismy się. Nie bywam i nie czytuję regularnie tego forum. Pani wypowiedź przykuła jednak moją uwagę z kilku względów.



Tak zdaje sobie sprawę, że mówiąc o "niezależności etnicznej" i "odrębności narodowościowej" ma Pani na myśli dokładnie to samo. Dlatego też użyłem słowa "niezależność" jako synonimu "odrębności". Ot taki drobny zabieg stylistyczny by uniknąć brzydkich powtórzeń, choć przecież pojęcia te nie są wcale tożsame.



Myli się Pani. Narodowość czy naród nie jest tylko etnosem. Chyba że mówimy o Republice Środkowej Afryki czy Demokratycznej Republice Kongo. W tych przypadkach tak istotnie jest, i forma przerosła tutaj treść. Natomiast w Europie, współczesne państwa od paru co najmniej wieków zrzeszały w ramach jednej narodowości kilka etnosów. Takim państwem były Prusy oraz Rzesza gdzie obok Niemców do narodowej tożsamośc niemieckiej poczuwali sie etniczni Łużyczanie, Ślązacy, Polacy, Litwini czy Morawianie. Poczucie wspólnoty narodowej nie było uzależnione od samego tylko języka czy pokrewieństwa ale było wyrazem poczucia przynależności do szerszego kręgu kulturowego czy państwowości. Dlatego w słowniku mamy obok siebie te dwa osobne hasła.



Pani naród rozumie tak samo jak etnos. Generalnie więc w znaczeniu trybalnym. Dla Pani zasadniczo jest to przedłużenie wspólnoty plemiennej powiązanej ścisłymi więzami krwi i wspólną kulturą. Natomiast definicja współczesnego narodu czy narodowości nie jest jednoznacznie sprecyzowana. Naród to pojęcie szersze, w którym etnos co prawda odgrywa kluczową rolę (na co zresztą wskazuje sam źródłosłów) ale o ostatecznym kształcie narodu decyduje szereg innych czynników - język literacki, przynaleznośc państwowa, czy wreszcie własne subiektywne poczucie tożsamości. Pojęcia te, etnosu i narodu, rozróżnia też deklaracja praw mniejszości ONZ:


http://www.un.org/documents/ga/res/47/a47r135.htm



Współczesne pojęcie narodu to wynik procesów XIX i XX wieku. Wcześniej nie można mówić o narodowości polskiej w dzisiejszym tego słowa znaczeniu. Uświadomienie społeczeństwa w XVI czy XVII było zróżnicowane. W tym okresie pojęcie narodu zarezerwowane było przede wszystkim dla szlachty, która nie utożsamiała się z pospolitym ludem. Dla prostego chłopa wykładnikiem narodowości była lokalna wspólnota terytorialna, a przede wszystkim kościół i wyznanie. Jeszcze w XX wieku Białorusini na pytanie o narodowość odpowiadali "Ja Prawosławny!" a Polacy-ewangelicy uważali sie za Niemców choć nierzadko nie znali dobrze jezyka niemieckiego. Współczesne narodowości poczęły ksztaltować się po upadku systemu feudalnego, po wydarzeniach burzących stary porządek społeczny pod wpływem haseł rewolucji francuskiej i wiosny ludów.



Jak płynne były granice narodowości w obrębie tego samego etnosu ukazuje przykład rabacji galicyjskiej, Śląska Pruskiego i Austriackiego, lub Warmii i Powiśla, czy w ogóle Prus Wschodnich. Kapitalnie przykład ten ilustruje polonizacja ruskojęzycznej ludności katolickiej na Litwie i Białej Rusi. Tak naprawdę współczesne narody to w dużej mierze rezultat przemian społecznych ostatnich dwóch stuleci.



Pani natomiast wyznąjac pogląd, że naród=plemię przeciwstawia pojęcie Polaka Kaszebie. Natomiast większośc osób w miejsce Polaka wstawiłoby Mazowszanina, Kurpia, Górala czy Krajniaka. Zapomina Pani tym samym, że naród polski sam wykształcił się z kilku niezależnych wspólnot plemiennych o odrębnych obyczajach i mowie, scalonych w jednym organiźmie państwowym. Proces ten spolaryzowały dwie największe i najbardziej aktywne dzielnice - Wielko i Małopolska, której elity były najbardziej aktywne. Zacieranie się różnic było stopniowe i trwało przez wieki. Prosta rolnicza ludność mówiła powszechnie gwarami i trwała przy swoich obyczajach aż po wiek XX. Dopiero w XIX i XX wieku okrzepł polski język literacki i pojęcie narodu polskiego, a lud z poszczególnych dzielnic zaczął przyswajać tę kompromisową wersję polszczyzny i przyswoił sobie polską tożsamość narodową. Paradoksalnie potomkowie chłopów pańszczyźnianych przyswoili sobie dziś tradycje Rzeczpospolitej szlacheckiej. To oczywiste, że mniejsze grupy etniczne czy bardziej peryferyjne dzielnice poniosły przy tym większe straty na rzecz unifikacji, jednak dla wszystkich był to mniejszy lub większy kompromis. Nawet dla Wielkopolan czy Małpolan. Wszędzie wiązało sie to z pewnymi odstępstwami od lokalnego języka, gwary czy obyczajów. Nastąpiło przejście od narodu trybalno-feudalnego do współczesnego, obywatelskiego.



By zaistniał naród muszą powstać elity i musi istnieć powszechne zapotrzebowanie i wola bycia "odrębnym narodem" u zwykłych ludzi. W przypadku Kaszubów któregoś, a może obu tych elementów po prostu brak. Dlatego dyskutujemy tutaj o czymś co nie istnieje albo istnieje jedynie hipotetycznie, bowiem większość rodzimych autochtonicznych mieszkańców Pomorza czy samych tylko Kaszub, nie podziela Pani zdania. Dla tych ludzi wspólnota lokalna z jej mową, tradycjami, choćby bardzo bogatymi i niepowtarzalnymi, nie równa się automatycznie "odrębnej" i "niezależnej narodowości". Dlatego pojęcie kaszubskości włączają oni w szersze ramy polskości. Tak jak Podhalanie, Kurpie czy Polacy z Wileńszczyzny.