Prawda! By się wypowiadać mowę trzeba znać - ale nie tylko kaszubską ale i inne staropolskie dialekty. To co napisałes to obosieczny argument.



Po pierwsze nie sądzę by ktokolwiek kto reprezentuje integrujący pogląd na status kaszubszczyzny był jej "przeciwnikiem". Począwszy od Nitscha, tworcy polskiej dialektologii, przez Urbańczyka i resztę polskich filologów. Kaszubski jest zdecydowanie najbardziej odrębnym dialektem ze wszystkich lechickich, wie o tym każdy kto choć odrobinę skubnął dialektologii. Nawet autorzy którzy uznają go za dialekt polski, zaznaczają iż jest to rzecz umowna i stan taki można przyjąć jedynie z pewnymi zastrzeżeniami. I tak u Nitscha mamy osobno opisany "dialekty polskie", a osobno "Kaszubszczyznę". Podobnie u Bartnickiej-Dąbrowskiej, Urbańczyka. Tak samo i dziś na witrynie filologii polskiej UW. Wszędzie więc kaszubski jest więc wyodrębniany od reszty gwar polskich. Nikt nie neguje jego odrebności. Natomiast jesli chodzi o mój cytat. Nie powiedziałem tu niczego nowego powtarzając jedynie to co pisał 100 lat temu Nitsch i Lorentz, a co pisze dziś Treder czy Popowska-Taborska.



Kaszubski wykształcił się poczatkowo z plemiennego dialektu Pomorzan, który jednak rozwijał sie następnie pod silnym wpływem ościennych dialektów polskich i uległ z czasem tym wpływom. Ponad to większość z cech Kaszubszczyzny jest obecne w innych dialektach polskich lub była jeszcze w staropolskim. Nawet szwa czy kaszubienie było spotykane, choćby w niektórych gwarach Warmii czy Mazowsza. Tak naprawdę więc niewiele jest innowacji czy cech dialektu kaszubskiego które zupełnie nie znane byłyby gwarowej polszczyznie dziś lub w przeszłości, jak pisała Pani profesor.



Inną kwestią jest niejednorodność samej Kaszubszczyzny. Im dalej na południe tym więcej cech występujacych szerzej Polsce. Nitsch zwrócił już uwagę w XIX wieku z kilkunastu cech kaszubskich tylko kilka sięgało samej południowej granicy etnicznych Kaszub. Zabory już w XIX wieku traciły kaszubienie. Bory traciły ją stopniowo od XIII/XIV wieku. Przestawka uległa praktycznie upowszechnieniu, TarT czy TłoT przetrwaly w zasadzie w pojedynczych leksykalizmach. Akcent ulegl unieruchomieniu na południu. Kaszubszczyzna rozwijała się więc pod wpływem polszczyzny.



Oczywiście wszystko można komplikować zapisami fonetycznymi, lasem dziwnych upstrzonych znaczków których żaden laik nie zrozumie i specjalnie wybraną unikalną leksyką. Tylko, że to mit.... bo taki "czysty" jednorodny kaszubski nigdy w historii nie istniał. Wystarczy jednak posłuchać nagrań czy sięgnąć do zapisów Lorentza albo Nitscha - tutaj każdy kto zna choć troszkę:

- archaizmy języka staropolskiego

- zmiękczenia ki gi występujace w gwarach krajniackich czy mazurskich

- zjawisko mieszania szeregów s,ś,sz

- dyftongi wielkopolsko-pomorskie


...czy osłuchany jest z ościenną gwarę krajniacką nie będzie miał już takiego problemu jak laik-amator którego jedynym punktem odniesienia jest jedynie literacka polszczyzna. Bądźmy więc w swych porównaniach konsekwentni. Nikt zdrowy na umyśle nie traktuje kaszubskiego jako poddialektu literackiego polskiego.



Cytat:

Straszne prawda? Ale zrozumiałe... a napisz to teraz w normalnym alfabecie fonetycznym czy tym jakiego używa np. CzDark! To są (szerokie a nosowe) podzëwama ;)

----------------
Niemce ledze, Niemce ledze, a Poelósze bedło,
Jak se bedło rozjuchalo, Wsztkich Niemców poeł....