Forum
 Strona główna forum Sprawë
Polemiki Stojgniewa z kimkolwiek na jakikolwiek temat |
| Poprzedni wątek | Następny wątek |
| Nadawca | Wątek |
|---|---|
| Stojgniew |
wysłane dnia:
9.9.2011 22:15
|
Nie mogę oderwać się od tej strony!   Zarejestrowany: 19.5.2011 z: Antiquissima Polonia, Mazovia Wiadomości: 306 |
Re: Polemiki Stojgniewa z kimkolwiek na jakikolwiek temat Wydawało mi się że w tekście musiało wkraść jakieś przeinaczenei i znalazłem! :) Tak miały się sprawy wg. Tredera:
"autor: Jerzy Treder, redakcja i digitalizacja: Małgorzata Klinkosz AFRYKATYZACJA W KASZUBSZCZYŹNIE to właściwość dziś specyficznie kaszubska dotycząca spółgłosek tylnojęzykowych, polegająca na zmianie miękkich k’ g’ w palatalne č з (pn.) lub ć з’ (pd.), np. Nasze celôczi mają taczé dłudżé dzibczé nodżi, pol. Nasze cielaki mają takie długie giętkie nogi. Wcześniej zmieniły się one na ћ ђ, czego resztki zachodzą wyjątkowo na peryferiach w mowie najstarszych. Zjawisko to pojawić się mogło już w XVI w. (przed zmianą i w ë {L szwa kaszubskie}, filologicznie poświadczone od końca XVI w., np. Radczi, (1596), pol. Radki, Dzierszewski (1747), pol. Gierszewski, ale więcej materiału dopiero u A. Hilferdinga z poł. XIX w., np. pieczelny, seczera, żedzel ‘żagiel’. Obejmowała dawniej też Bory i Krajnę. Gruntownie proces ten opisali P. Smoczyński i H. Górnowicz." Tu zaś o kaszubieniu: "EWOLUCJA KASZUBSZCZYZNY jest oczywista. Niektóre archaiczne cechy kaszubszczyzny wycofują się: 1. nawiązujące do jęz. połab.: ‘ar ≤ *ŕ (sonant.), np. miartwi (por. pol. martwy); zlanie się sonantów *l i *l’, np. miôłniô obok môłnia, *TorT ≥ TarT, np. parmiéń (por. pol. promień), nadto ruchomość na rzecz stabilizacji akcentu; 2. nawiązujące do jęz. pol.: dawne północnopol. rǎ- ≥ re- i jǎ- ≥ je-, np. remię, jeskùlëca; też dawne wielkopolskie ‑k, ‑c ustępują na pd. Kaszub na rzecz ‑ek, ‑ec, np. kotek, krawiec (jery w kaszubszczyźnie); ř z *ŕ itd. Mniej więcej do 1900 istniał iloczas. Liczne są innowacje. Najstarszą była zmiana *ę (nieprzegłoszonego w Q) ≥ i, (najpierw į nosowe, krótkie i długie), dokonane w XII w., na co wskazują zapisy typu Mislicyn 1209, Prusicino 1279, utrwalone w Gościcino i Gostycyn, dosignie, jagnica, midzy (Krofej 1586). Tzw. kaszubienie (np. sedzec) mogło zajść w XIII w., poświadczone zostało w tłum. Krofeja (1586). Najpóźniej w poł. XVII w. powstało szwa kaszubskie (ë), poświadczone przez Pontanusa, np. trzemac, urechlenie. Specyficznie dziś kasz. (daw. też Krajna i Bory) tzw. afrykatyzacja k’ g’ w č з, np. taczé nodżi, mogła zajść już w XVI w. (np. Radczi ‘Radki’ 1593), a została poświadczona nielicznymi przykładami przez A. Hilferdinga, gdy nie zauważył jej F. Ceynowa. Zmianę ł ≥ l bylaczenie, np. lowic u Słowińców w pełni oddają teksty Hilferdinga, wspomina ją Ceynowa i rejestruje Bronisch. " Skoro nie znał jej na północy Ceynowa, a znała je Krajna i Bory to proces ten choć mógł zajść juz w XVI wieku, nie musiał korzeniami wywodzić się z samych Kaszub.
|
| Poprzedni wątek | Następny wątek |
Wyróżnienia
Rozpowszechnianie materiałów zamieszczonych w portalu naszekaszuby.pl jest dozwolne z zachowaniem warunków korzystania z treści.
Użycie wykraczające poza te warunki jest zabronione bez pisemnej zgody stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota. Naruszenie tych zasad jest łamaniem prawa.
Wszystkie prawa zastrzeżone. Stowarzyszenie Kaszëbskô Jednota 2001-2024
¤ Regulamin ¤ O Portalu ¤ Kontakt