1)Oczywiście wszystko zależy od definicji. Czy przyjmujemy definicję etnograficzno-ligwistyczną czy etniczno-historyczną. Ja zgadzam się w pełni z Darkiem.
Pytanie czy Borowiacy to ludność pomorska czy polską. Wiemy dobrze, że takie pytanie w wielu kręgach uważane by było za herezję, podobnie jak pytanie czy Kaszubi to naród czy grupa etnograficzna. Wg. mnie mówienie, że Borowiacy to napływ z południa to bajka, która się świetnie sprzedawała i sprzedaje wśród tych, którzy widzą jednorodną kulturowo i etnicznie RP( mit silnego kujawskiego osadnictwa , mit wałów kujawskich itp.). Bo niby skąd i po co mieli by napływać słowiańscy Borowiacy. Z urodzajnych,bogatych Kujaw , które w średniowieczu były mizernie zasiedlone a późniejsze procesy osadnicze, świadczą tam o dużej ilości ludności napływowej z Holandii i Niemiec Dajmy ligwistom pisać historię.... Myślę, że wpływ na kulture miały jednak przemiany społeczno-gospodarcze, wpływ kościoła i sąsiadów na język. Borowiacy jeszcze w XIX wieku dzielili się na kilkanaście grup etnograficznych, bardziej lub mniej zbliżonych do płn. braci . Ma rację Darek, który zastanawia się gdzie będą przebiegały granice kaszebizny za ileś tam lat( Kiedy odpadną ,idąc tym schematem myślowym Chojnice a kiedy półkaszubska i półpolska Kościerzyna) Od XV wieku następuję ekonomiczne i polityczne zbliżenie Pomorza( Prus) do RP. Łącznośc handlowa to dwa szlaki. Drogowy, prowadzący przez okolice Borów i rzeczny. Ze względu na specyfikę handlu drogowego w tamtym okresie a co za tym idzie na szerokie społeczne kontakty Bory zbliżają się do Wielkopolski i Kujaw skąd jest przywożone zboże . Język polski na równi z językiem niemieckim jest językiem elity. Szlachta kaszubska także zaczyna się albo polonizować albo germanizować( tutaj procesy są silniejsze). Chcąc awansować społecznie język zbliża się coraz bardziej do polskiego.
Inaczej sprawa wygląda na północy. Mamy silny ,ewangelicki,niemiecki Gdańsk. Z Niemcami się handluje a głównym szlakiem handlowym z Polską jest Wisła( Bory skutecznie oddzielają). Kaszub mieszkający nad morzem, nie ma kontaktu z Polakami(flisakami) lub jest to kontakt niewielki(kościół) . Na tyle niewielki, że nie ma to wpływu na język i kulturę. Jednocześnie jest wierny swej katolickiej wierze i zachowuje spuściznę przodków. Polska jest dla niego „większym” bratem, który go broni przed niemieckim, protestanckim naporem. Przypomina to trochę wizję ”szklanych domów”. Mam wielu znajomych w Borach i jeżeli chodzi o świadomość, nazwijmy ją „etniczną” różnie to wygląda. Wielu podkreśla swoje kaszubskie korzenie ( już nie tylko pomorskie!) lub uważa się za leśnych Kaszubów. . Jeżeli ktoś uważa, że Borowiacy kaszubscy są czymś pośledniejszym to uważam, że raczej potrzebna jest tutaj praca w samych Borach, dotycząca edukacji regionalej itp. To tak jakby odebrać Słowińcom pomorskich korzeni, bo mówili po niemiecku. Przypomina mi się historyczna postać Sowińca Ottona Knoopa, który kpił ze wschodnich Kaszubów , uważając że mieszkańcy Prus nie mają prawa nazywać siebie Kaszubami , bo nazwa ta jest tylko zarezerwowana dla zachodnich Pomorzan . Punkt widzenia zależy od miejsca siedzenia.
2) Tomek ma rację, mieszkańcy Prus nie nazywali siebie Polakami. To mit, który był świetnie pielęgnowany przez lata. Pomorzanie bardzo długo zachowali swoją odrębność. Resztki autonomii pruskiej zniesiono wtedy, gdy umarła ze śmiercią księcia Bogusława XIV alternatywa państwowa. Mieszkańcy Prus określali siebie mianem Prusaków, natomiast napływową ludność polską ( od XV wieku), która zasiedlała królewszczyzny mianem Królewiaków.
Kwestia osadnictwa na prawie chełmińskim(niemieckim) . Kolejna bajka, że na tym prawie osiedlano tylko Niemców. Osiedlano wszystkich osadników, którzy wybierali tę formułę osadnictwa, pozwalającą na większą autonomię. Zastanówmy się czy na Pomorzu na prawie niemieckim z dolnych Niemiec osiedlano tylko Niemców. Wg. mnie nie, z bardzo prostej przyczyny. Niemieckie procesy osadnicze na Pomorzu zachodnim ( Połabie i obecne Pomorze Szczecińskie), były w XIII wieku w stadium wczesnego rozwoju. Ukazała się niedawno dobra książka „Osadnictwo wiejskie na Pomorzu Zachodnim”( chyba nie pomyliłem tytułu) , gdzie jasno na białym jest napisane, że jeszcze w XV wieku Niemcy stanowili tam tylko około 30% ludności. Można by stworzyć hipotezę , że przynajmniej część osadników z Pomorza Zachodniego było rugowanych na Pomorze Wschodnie i przybywali z niemieckimi sołtysami i administracją, pod „opieką” rycerzy krzyżowych. Może wtedy przyjęła się nazwa Kaszubi także na określenie tutejszych Pomorzan. Możnowładcy prześcigali się w tym aby na swoje terytoria sprowadzić jak największą ilość chłopów. Ziemie stanowiące obecne terytorium polskie były niejednorodnie zasiedlone a po reakcji pogańskiej( Będącej wynikiem pacyfikacyjnej polityki Piastów) i najeździe Brzetysława istniał kryzys osadniczy kryzys osadniczy. Prawo chełmińskie zapewniało osiedleńcom wiele swobód i było na ówczesne czasy na wskroś nowoczesne.
4) Podziały etnograficzne w Borach w XIX wieku nie wynikały z wewnętrznych różnic kulturowych ale były to podziały terytorialno-zawodowe. Wraz z zanikiem wielu zawodów, zniknął podział. Po co budzić martwego.