Z dużą osobistą satysfakcją pragnę uprzejmie poinformować , że udało się godnie przypomnieć historię… postacie i dokonania książąt kaszubsko – pomorskich Gryfitów. Uczyniliśmy to w dzień 324 rocznicy śmierci ostatniego z nich tj. księcia Ernesta Bogusława de Croy. (1620 – 1684)

Zgodnie z założeniem 8 lutego 2008 r. w historycznym kościele po Dominikańskim, później Zamkowym a dzisiaj słupskiej parafii pw. Św. Jacka, odbyła się podniosła uroczystości, której kulminacją było nabożeństwo ekumeniczne oraz referat o księciu Bogusławie X Wielkim.

W części artystycznej wystąpił Zespół Muzyki Dawnej z Państwowej Szkoły Muzycznej w Sławnie pod kierunkiem Bogumiła Płacheckiego oraz recytatorzy - uczniowie Gimnazjum nr 6 i 3 LO w Słupsku, których do występu przygotowała nauczycielka tego zespołu szkół, pani Aldona Gojlik. Wiersze recytowała także Aldona Gostomska z Bytowa – dyrektorka CMS w Tuchomiu. Na zabytkowych organach – fundacji tegoż księcia – grał mistrz Janusz Dudziński.

Poczty sztandarowe wystawiło miasto Słupsk (poczet w składzie Strażników Miejskich) i Oddział ZK-P w Słupsku były także proporce drużyny rycerskie: Bogusława V ze Słupska i Gryfici z Bytowa, którym także w strojach epoki towarzyszyły Ich Damy.

Słupscy Zrzeszeńcy byli reprezentowani poprzez członków Zarządu Oddziału. Byli także obecni członkowie Zarządu Głównego ZK-P, Dresze Edmund Zmuda Trzebiatowski z Gdyni, Felicja Baska Borzyszkowska z Brus oraz Alfons Klepin z Słupska.

W krypcie grobowej na sarkofagu ks. Ernesta Bogusława i Jego matki Anny Gryfitki de Croy kwiaty złożyli m.in. przedstawiciele samorządu miasta i powiatu słupskiego (prezydenci, starosta, przewodniczący Rad Słupska i powiatu, przedstawiciel Wojewody, pani prezydent naszej Fundacji z jej prezesem i inni) .

Z niniejszej uroczystości posiadam zapis filmowy i dokumentacje fotograficzną, której nie potrafię udostępnić na naszym Forum bowiem nie umiem tego uczynić…

Przy okazji tego internetowego wpisu jeszcze raz dziękuję wszystkim tym co przyczynili się do organizacji i uczestniczyli w tej uroczystości.


Jednocześnie pragnę już dzisiaj poinformować, że prawdopodobnie (zapraszam ) 17 marca w dzień rocznicowy pogrzebu w kościele Św. Jacka - ks. Ernesta Bogusława Fundacja NG wspólnie z ks. prałatem – Janem Giriatowiczem proboszczem tego kościoła Św. i z Zdzisławem Machurą prezesem Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Pomorza Środkowego organizuje dla młodzieży szkół słupskich, podobną uroczystość, która swymi treściami i oprawą ma na celu przekazać uczniom słupskich szkół ( „Żywa lekcja” patriotyzmu i historii) wiedzę o kaszubsko – słowiańskiej historii Pomorza Zachodniego – Ziemi Gryfitów. Uświadomić iż słowiańska historia Słupska i ziemi słupskiej nie zaczęła się w 1945 r. , że te ziemie to kolebka kaszubszczyzny i słowiańszczyzny, germanizowanej przez wieki w złożonym procesie historii.

Poniżej przedstawiam treść zagajenia wygłoszonego przeze mnie na otwarcie imprezy a także (uczynię to później) wystąpienie Zdzisława Machury nt. Bogusława X Wielkiego. Materiał ten będzie także opublikowany w najbliższym numerze Naji Gochë.

Postać Bogusław X była kluczową w tegorocznych obchodach pamięci Gryfitów m.in. z tego względu iż oficjalnie zgłosiłem inicjatywę (budowy w Słupsku - w otoczeniu zamku, którego m.in. był budowniczym) postawienia pomnika tegoż wielkiego księcia , monarchy kaszubsko – pomorskiego.

Dla realizacji tegoż przedsięwzięcia zawiązała się już grupa inicjatywna oraz formułuje się komitetu budowy.

Sądzę, że pomnik ten (w pełni tego słowa znaczeniu) zostanie wzniesiony i odsłonięty podczas przypadającej w 2010 roku 700 letniej rocznicy lokacji Słupska.


*
Szczęść Boże

Szanowni Państwo!

Stôł sę cëd Kaszëbścio wstôłô...”

Tak w jednym z swoich wierszy napisał poeta kaszubski ks. Leon Heyke, kiedy to – cześć Kaszub i tzw. Pomorza Nadwiślańskiego w 1920 roku, po latach zaborów weszła w skład odrodzonego państwa polskiego i mieszkańcy tej części pomorskiej Ziemi mogli na nowo podjąć budowę –wolnego Słowiańskiego Domu.
Z kolei tu na północnych i zachodnich rubieżach Słowiańszczyzny, na Pomorzu Zachodnim, Ziemi Słupskiej, Ziemi Gryfitów, taką możliwość powrotu do słowiańskiej rodziny otrzymaliśmy dopiero w 1945 roku.

Szanowni Państwo!

Od trzech lat realizując testament ostatniego – po kądzieli – Gryfity, księcia Ernesta Bogusława spoczywającego wraz ze swą matką Anną Gryfitką de Croy w tej świątyni sięgamy pamięcią do odległych czasów słupsko – pomorskiej historii. Historii w której zapisanych jest wiele zdarzeń i to nie tylko o regionalnym wymiarze a mających następstwa, kontekst i współudział w kreowaniu wielo religijnych i wielo dynastycznych skutków międzynarodowych ówczesnej Europy.
Zdarzeń, które dzisiaj są być może tylko echem historii i zdawać się mogą nie ważnymi dla dnia dzisiejszego. Zdarzeń, które w efekcie powodowały, że na wiele pokoleń zmieniała się przynależność państwowa naszego Pomorskiego Domu.
Nie mniej wieki germanizacji, które przelały się przez Pomorze nie zdołały wyrwać z duszy tej ziemi, pamięci o tym skąd jej kaszubsko – pomorski ród, nie zatarły pamięci -w tym zwłaszcza u władców tych ziem, podświadomości o ich słowiańskim rodowodzie.
Dzisiaj nie wszyscy Słupszczanie zdają sobie sprawę, że historia Ziemi Słupskiej a przede wszystkim ta słowiańska, kaszubsko – polska nie zaczęła się w 1945 roku
To m.in. dlatego musimy wydobywać z aminowości te wszystkie chlubne świadectwa , którymi dzisiaj są m.in. wytwory kultury i sztuki, np. takie jak te znajdujące się w tej świątyni czy pobliskim zamku w Muzeum Pomorza Środkowego czy Muzeum Zachodnio Kaszubskim w Bytowie. Po to by zwłaszcza w młodym pokoleniu Słupszczan wyrabiać poczucie dumy i lokalny patriotyzm, który jest przecież motorem wszelkiej pozytywnej działalności lokalnej. Wychowywać tu urodzonych a pochodzących z powojennych rodzin osadniczych współczesnych. Słupszczan, dla których Pomorze już co najmniej w 5 pokoleniu jest i na zawsze także dla ich dzieci będzie – najbliższą i najukochańszą Regionalną Ojczyzną.

Stąd na wszystkich forach wychowawczych musimy ciągle zgłębiać i sięgnąć do chlubnych dziejów Słupska i całego pomorskiego państwa Gryfitów, do jego słowiańskich związków i otwartości na Europę, na jego kulturową różnorodność. Na to wszystko co już wiele set lat temu wprowadziło Pomorzan do Wspólnoty Europejskich Ojczyzn.

Sądzę, że to także taka idea zgromadziła nas w tej świątyni, naocznym świadku historii Słupskiej Ziemi. Świątyni, która niczym pomost legła pomiędzy tamtym czasem Gryfitów, tytułującymi się książętami Kaszub i Pomorza a nami. Świątyni, w której ostatni przedstawiciele tego rodu, znaleźli miejsce swego wiecznego spoczynku.
Sądzę, że nie ma odpowiedniejszego miejsca, by dzisiaj w skupieniu i gorąco pomodlić się tu w tej średniowiecznej świątyni za naszą piękną Ziemie Słupską, za nasze miasto Słupsk. Nie ma odpowiedniejszego miejsca, w którym to możemy sięgnąć pamięcią do naszych przodków.

Szanowni Państwo

Stąd tu w tym miejscu pragnę podać do społecznej wiadomości, że z inicjatywy naszej Fundacji Naji Gochë, przy poparciu prezydenta Słupska i Starosty słupskiego, ks. prałata Jana Giriatowicza , dyrektora Muzeum PŚ, samorządowców miasta i powiatu, przedsiębiorców, organizacji społecznych, regionalistów i publicystów, zawiązuje się grupa inicjatywna budowy w otoczeniu świątyni i zamku, pomnika Bogusława X Wielkiego, który to urodził się w Słupsku i był najwybitniejszym z książąt pomorskich. Władcy suwerennego państwa pomorskiego, który pod swym berłem zjednoczył Pomorze od Rugii po Łebę i Bytów. Władcy, który m.in. zainicjował budowę słupskiego zamku, dziś dumy Słupska - siedziby MPŚ.

Słowo o tym wielkim Słupszczaninie wygłosi po nabożeństwie w części drugiej naszego spotkania pan Zdzisław Machura prezes Stowarzyszenia Przyjaciół MPŚ.

Szanowni Państwo.
W imieniu naszej Fundacji – Naji Gochë, dziękuję dostojnym, wielebnym księżom: prałatowi Janowi Giriatowiczowi, gospodarzowi tej świątyni, ks. wikariuszowi parafii ewangelicko augsburskiej Wojciechowi Froelichowi, ks. proboszczowi parafii prawosławnej Mariuszowi Synakowi, ks. Bogusławowi Pipce proboszczowi słupskiej parafii grecko katolickiej za sprawowanie dzisiejszej ekumenicznej modlitwy.

Bardzo serdecznie dziękuje Wszystkim Państwu za przybycie. Dziękuję, że swą obecnością to spotkanie uświetnili:
zastępcy prezydenta Słupska panowie Andrzej Kaczmarczyk i Ryszard Kwiatkowski, Zdzisław Sołowin przewodniczący Rady Słupska, pan Andrzej Bury wicestarosta Słupski, Ryszard Stus przewodniczący i Marcin Białas wiceprzewodniczący Rady Powiatu
Radni powiatu i Słupska, przedstawiciele samorządów gminy słupskiej i Kobylnicy. Dziękuję za przybycie pani Ewie Czarnocie – Maćkowiak przedstawicielce wojewody, Członkom władz Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego,
Dziękuję, że są wśród nas reprezentanci słupskich uczelni i szkół, przedstawiciele instytucji kultury i oświaty, słupscy działacze kulturalni, członkowie organizacji regionalnych, społecznych i pozarządowych oraz dziennikarze...

Serdecznie dziękuję że uroczystość uświetniły poczty sztandarowe – miasta Słupska i Oddziału ZK-P, a także proporzec rycerzy i Ich Dam z drużyny Gyfitów z Bytowa i rycerzy Bogusława V z Słupska

Na zakończenie nabożeństwa zapraszam do krypty miejsca wiecznego spoczynku księżnej Anny Gryfitki i księcia Ernesta Bogusława.
.

*
ks. Ernest Bogusław (1620-1684)
Zmarł 7 lutego w Królewcu, do Słupska kondukt z Jego ciałem przybył 16 marca a 17 marca odbył się pogrzeb.
M.in. był;
-Tytularny rektor uniwersytetu w Gryfii
- Tytularny Biskup Kamieński (1637- 1650)
- Namiestnik Pomorza Zachodniego ( 1670 – 1678)
- Namiestnik Prus Książęcych (1670- 1678)
- mecenas sztuki, fundator organów w Golczewie i Słupsku, epitafiów i sarkofagów w kościele (dzisiejszym) św. Jacka w Słupsku., obrazów, gobelinów i zbiorów bibliotecznych.

Z okazji tego spotkania należy podkreślić, że tutejsze organy są fundacją księcia Ernesta Bogusława de Croy, którego prof. Zygmunt Szultka w przez siebie napisanej monografii o tym księciu, tak m.in. Go scharakteryzował

: „ ...książę do ostatnich swych dni był Pomorzaninem i Słupszczaninem . Jego głęboka świadomość , że jest ostatnim wymarłego już w linii męskiej książęcego rodu Gryfitów – towarzyszyła mu przez całe dorosłe życie. Żył przeszłością i wielkością wymierającego domu Gryfitów, którego on sam był żywą gałązką. Świadom tego pragnął, aby pamięć o świetności Gryfitów była żywa w następnych pokoleniach... Stąd m.in. działalność polityczna i społeczna księcia a przede wszystkim na rzecz kultury powodowała powstawanie nowych dzieł, które są do dziś podziwiane i inspirują...”



Szanowni Państwo!
Wszystkim którzy przyczynili się do zorganizowania niniejszej uroczystości wymienionym i nie wymienionym w tym miejscu , serdecznie z całego serca dziękuję.

Bóg zapłać.

*

Dziękuję

Zbigniew Talewski / Słupski Zaborak - Goch

----------------
„Nigde do zgube
Nie przyńdą Kaszube
Marsz, marsz za wrodziem!
Me trzymome z Bodziem..."
(H. Derdowski – Hymn
Kaszubski)
Pisownia m.in. za "Muzyka Kasz...