Teofylaktos Simokattes 595r.

"Rownoczesnie uchodzac w oczach bizantyjskich autorow za wielkich okrutnikow, Slowianie przez tych samych uwazani sa za ludzi niezwykle lagodnych i pokojowo usposobionych. Opinia ta to jedna z wielu tajemnic otaczajacych pierwszy akt slowianskiego debiutu na historycznej scenie, Oto bowiem Teofylaktos Simokattes (Vii w. n.e.), opisujac liczne przypadki zmagan Bizancjum z barbarzyncami, najpierw tak jak inni kronikarze lamentuje nad okrucienstwami „stad Sklawinow srodze trapiacych terytoria trackie", a nastepnie, jak gdyby pisal o calkowicie innych ludziach, przechodzi do relacji zdarzenia, ktorego byl zapewne swiadkiem w 595 roku: „Nastepnego dnia trzej ludzie pochodzenia sklawinskiego, niemajacy przy sobie zadnego zelaza ani sprzetu bojowego, schwytani zostali przez gwardzistow cesarskich; niesli jedynie kitary, a niczego poza tym nie mieli ze soba. Cesarz (Maurycy - Z.S.) wypytal ich, z jakiego plemienia pochodza, gdzie maja swoje siedziby i dlaczego znalezli sie na terytorium rzymskim. Oni zas odparli, ze pochodza ze szczepu Sklawinow, mieszkaja nad brzegami Oceanu Zachodniego (czyli Oceanu Atlantyckiego, ktorego morzem jest Baltyk, skad zupewne przybyli AS.) i ze kagan awarski az tam wyslal poslow dla zgromadzenia sil zbrojnych, a przywodcom licznych szczepow ofiarowal liczne dary. Oni zas, wziawszy dary, odmowili mu pomocy zbrojnej, twierdzac, ze odstraszaja ich przestrzenie do przebycia a do kagana wyslali ich wlasnie, obecnie schwytanych, z wymowka, ze sami droge te odbywac musieli pietnascie miesiecy. Kagan jednak, zapominajac o prawach przyslugujacych poslom, postanowil nie pozwolic im na powrot. A oni zaslyszawszy o narodzie rzymskim, niezmiernie ponoc slawnym z bogactw i zyczliwosci wobec kazdego czlowieka, skorzystali z odpowiedniej chwili i przedostali sie do Tracji. Nosza zas kitary, poniewaz nie sa przyzwyczajeni odziewac sie w zbroje, bo ich ziemia nie zna zelaza i dlatego pozwala im zyc w spokoju i bez wasni. Graja na lirach, poniewaz nie umieja dac w surmy bojowe, a ludziom, ktorzy nigdy nie slyszeli o wojnie, zbyteczne sa oczywiscie surowsze rodzaje muzyki. Cesarz tedy z wielkim zajeciem sluchal opowiadan o tym plemieniu, ugoscil laskawie tych przybyszow z krajow barbarzynskich, a nadziwiwszy sie ich wzrostowi i wspanialej budowie, wyprawil ich do Herakles".
zrodlo Zdzisław Skrok,"Słowiańska moc"