Język kaszubski sam z siebie nie przetrwa. Potrzebna jest idea i siła, która wiąże się z tą ideą. Ludzie, muszą być dumni z tego, że używają tego języka. Duma jest pochodną osiągnięć na polu naukowym, gospodarczym i kulturalnym Pomorza. Doskonale wiemy, że wiele osób wstydzi się używać kaszubskiego pomimo dobrej znajomości bo to synonim bycia czymś gorszym. Nie jest to jakieś lokalne odkrycie. Serbołużyczanie mają identyczny problem. Ja znam problematyką związaną ze Szkocją, bo w tym roku rozmawialem z kilkoma Szkotami w kwestii doświadczeń z utrzymaniem tożsamości. Większość Szkotów używa bardzo zmienionego historycznie jezyka angielskiego, jednak uważają ten język za język szkocki i mamy tutaj identyczne zjawisko jak w Polsce, gdzie są jeszcze tacy, którzy uważają język kaszubski za dialekt polskiego. Do tego mamy oryginalny język historycznych Szkotów czyli gaelicki , ktorego używa znacznie mniejsza liczba ludności niż Kaszubi kaszubskojęzyczni. Nikt jednak nie bredzi, że tylko te 15000 tys osób to prawdziwi Szkoci, bo Szkotów łączy mentalność, tradycja, kultura i przestrzeń historyczno-terytorialna. Zgadzam się zatem z Tomkiem Piechowskim, choć uważam, że jeżeli to możliwe trzeba uczyć języka kaszubskiego.