Panie Darku nie wiem czy jest Pan świadom, ale w tym roku obchodzimy dwustulecie nazwy Kociewie. O Kociewiakach szeroko pisał już ksiądz Fankidejski w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego.

Dzięki za cytat, choć nie mam w nim sedna – fragmentu gdzie Ramułt wyjaśnia, że dlatego nadał kaszubskiemu nazwę języka pomorskiego, ponieważ uważa, że Kaszubi są bezpośrednimi i jedynymi potomkami Pomorzan. Skupia się więc na nich i… więcej informacji o polaszących Kociewiakach i Borowiakach niż te wyżej podane nie znajdziemy.

Ramułt podkreśla tu także, co już wcześniej pisałem, że w jego czasach dość często do obszaru Kaszub zaliczano obszary gdzie Kaszubów nie było (ale konkretów nie podaje). Dopiero jednak Nitsch podjął się dokładnego przebadania tego zjawiska i miast polaszacych Kociewiaków i Borowiaków mieszających się z Kaszubami, odkrył bardzo ostrą granicę dialektalną, po której jednej stronie byli Kaszubi, a po drugiej nie posiadająca własnej nazwy wyrazista grupa językowa, zajmująca znaczny obszar. Z braku nazwy własnej rozciągnął na nią (być może wzorując się nieco na księdzu Fankidejskim) nazwę Kociewie, która funkcjonowała tylko w okolicach Gniewu i Pelplina (o tym szerzej pisze choćby w zamieszczonym na zasobach artykule Tomek Żurach-Piechowski).

Jego zdziwienie brało się z dwóch faktów: po pierwsze z wykrycia owej ostrej granicy (a nie mieszania się) a po drugie z analizy samej gwary nazwanej przez niego kociewską, która bynajmniej nie wskazywała, że powstała ona jako prosty skutkek spolaszenia się Kaszubów w ostatnich kilkudziesięciu lat poprzedzających jego obserwacje. I właśnie ten fakt, pogłębiany przez kolejne badania zdeaktualizował twierdzenie Ramułta o języku pomorskim, gdyż przestało być pewnym, że tylko Kaszubi zamieszkują ten obszar od stuleci.

Odnosząc się zaś do dżentelmena, o jakże realistycznym oglądzie rzeczywistości, to prosiłbym o ponowne przeczytanie tego co napisałem. Nie o Białorusinach czy Fryzyjczykach była tu mowa, lecz o tym, że, posługując sie pewną analogią - nie można o Polsce mówić per Słowiańszczyzna w takim oto kontekście, że wszystko co Polską nie jest nie jest też Słowiańszczyzną. Kaszubi są pomorscy, język kaszubski też jest pomorski. Ale pomorskość to nie tylko Kaszuby. Ramułt pisał, że język kaszubski można nazywać pomorskim, bo Kaszubi to jedyni spadkobiercy średniowiecznych Pomorzan. A to dziś po prostu już pewnym nie jest (vide choćby najnowsza praca profesora Labudy).

A przeglądając prace językoznawcze natknąłem sie także na dialekty mazowieckie, wielkopolskie, kujawskie, więc gdzież tu wyjątkowość określenia dialekty pomorskie?

Zaś co do sensów...

Przepraszam bardzo, ale dla mnie właśnie odwoływanie sie do googolów do retoryka niskich lotów. Jest to tylko i wyłącznie dowód na to, że wyszukiwarka google znalazła więcej stron na których występują jednocześnie słowa Pomorze i Gdańskie niż Pomorze i Nadwiślańskie. Nie jest to nawet pewny dowód na większą popularność Pomorza Gdańskiego w internecie, a cóż dopiero na "lepsze przyjęcie się" tej czy innej nazwy w rzeczywistości. Zaś co ma rzeczona popularność tych terminów do omawianego w tym wątku problemu, wybaczcie ale nie mam pojęcia.

Ja wiem, że Kaszubi wielkim narodem są. A jakże. I historia ich jest heroiczna, a Pomorze ich ojczyzną wielką. Nie mniej jak mawiał pewien polski generał kawalerii z grudziądzkiej szkoły: Mein Gott, aber warum? Dlaczego niektórym jest niezmiernie trudno zaakceptować, że w średniowiecznej historii Pomorza jest tyle znaków zapytania, że naprawdę trudno o czymkolwiek na 100% przesądzać. I narodowi kaszubskiemu w całej jego pięć tysięcy stuosobowej masie naprawdę nie ubędzie, gdy nauka przychyli sie ku hipotezie, że oprócz ich przodków ktoś jeszcze mieszkał na Pomorzu. A na pewno mu nie ubywa gdy sie o tym dyskutuje.

Tymże pozytywnym akcentem pozwolę sobie zakończyć.

Pozdrawiam

Michał