artykuly-Podstawowe wskazania dotyczące wdrażania języka kaszubskiego do systemów informatycznych
Losowe zdjęcie
HPIM2112
Pomerania
Wygląd strony

(2 skórki)
Podstawowe wskazania dotyczące wdrażania języka kaszubskiego do systemów informatycznych
Author: Stanisław Geppert (sgeppert at nigdzie dot eu)
Published: 23.01.2007
Rating 2.00
Votes: 3
Read: 63476 times
Article Size: 7.72 KB

Printer Friendly Page Tell a Friend

Niniejszy tekst jest projektem, przyjętym przez Radę Języka Kaszubskiego w dn. 19.01.2007 r. jako materiał do publicznej dyskusji.

  1. Cel uchwalenia dokumentu: przedstawienie spójnego rozwiązania pozwalającego na łatwe wprowadzenie kaszubskiej pisowni w powszechnie dziś wykorzystywanych systemach komputerowych. Dostarczenie wytycznych i narzędzi podmiotom wprowadzającym język kaszubski do szkół, urzędów i innych instytucji. Uniknięcie zniechęcenia do pisania po kaszubsku z powodu istnienia w różnych ośrodkach różnych, niezgodnych z sobą rozwiązań, w szczególności niedopuszczenie do powstania takich niezgodności w nauczaniu w szkołach.
  2. Charakter dokumentu: Wskazania są zaleceniem ukierunkowującym techniczną stronę wprowadzania kaszubskiego języka do instytucji publicznych i innych. Nie przekreślają rozwiązań wypracowanych dotąd przez poszczególne osoby czy środowiska, ale określają standard, którego przestrzeganie zapewni łatwą wymienność kaszubskich tekstów i sposobów ich opracowywania, pomiędzy różnymi ośrodkami.
  3. Tryb prac nad dokumentem: Rada kieruje niniejszą propozycję do publicznej dyskusji. Czas trwania dyskusji: do 31 marca 2007 r.  Głosy zainteresowanych osób i środowisk zostaną opracowane przez Komisję Medialno-Administracyjną i na następnym posiedzeniu Rada przyjmie ostateczną wersję Wskazań. Zaleca się zamieszczanie głosów w dyskusji w formie komentarzy do niniejszego tekstu. Można też nadysłać wypowiedzi na adres stanislaw.geppert(at)zk-p.pl.
  4. Dalszy rozwój dokumentu: w miarę pojawiania się kolejnych obszarów wymagających standaryzacji, Rada będzie wskazywać preferowane rozwiązania w formie kolejnych wersji tego dokumentu bądź w dokumentach pochodnych.

  

Podstawowe wskazania dotyczące wdrażania języka kaszubskiego do systemów informatycznych

  1. Oznaczenie języka kaszubskiego
    Do skrótowego oznaczenia języka kaszubskiego należy stosować oznaczenie „CSB”, zgodnie z normą ISO-639-2.
      
  2. Kaszubskie znaki narodowe i ich kodowanie
    W kaszubskiej pisowni wykorzystuje się, łącznie ze znakami z polskiej pisowni, 30 znaków narodowych (15 par wielki / mały znak): ã, ą, ę, é, ë, ć, ł, ń, ò, ó, ô, ś, ù, ź, ż. Do ich kodowania stosuje się strony kodowe Unicode. Tabela 1 przedstawia kody poszczególnych znaków: Unicode w notacji dziesiętnej i szesnastkowej oraz, dodatkowo, alternatywne kody języka HTML 4.
      
  3. Układ klawiatury kaszubskiej
    Zaleca się uzyskiwanie znaków narodowych z klawiatury, poprzez równoczesne naciśnięcia klawiszy „prawy Alt” i klawisza z odpowiednim znakiem. Tabela 1 przedstawia skróty klawiaturowe dla poszczególnych znaków. Rysunek 1 przedstawia graficzny schemat układu klawiatury.

    Uwagi:
    1. Powyższy układ jest zgodny ze stosowanym powszechnie w Polsce układem tzw. klawiatury programisty
    2. Klawisze pozwalające uzyskać znaki kaszubskie, są położone w bezpośrednim sąsiedztwie odpowiadających im klawiszy ze znakami łacińskimi, wykorzystywanych juz do uzyskiwania znaków polskich
    3. Znak „ù” jest uzyskiwany przy użyciu klawisza „J”, gdyż klawisz „U” jest wykorzystywany do uzyskiwania symbolu „€” (euro).

  
  
Tabela 1. Kodowanie kaszubskich i polskich znaków narodowych oraz ich skróty klawiaturowe
Znak Alt-kod
HTML 4
Unicode Kombinacja klawiszy
dziesiętnie szesnastkowo
Ą 260 0104 Alt-A
ą 261 0105 Alt-a
à Atilde 195 00C3 Alt-Q
ã atilde 227 00E3 Alt-q
Ć 262 0106 Alt-C
ć 263 0107 Alt-c
É Eacute 201 00C9 Alt-W
é eacute 233 00E9 Alt-w
Ë Euml 203 00CB Alt-R
ë euml 235 00EB Alt-r
Ę 280 0118 Alt-E
ę 281 0119 Alt-e
Ł 321 0141 Alt-L
ł 322 0142 Alt-l
Ń 323 0143 Alt-N
ń 324 0144 Alt-n
Ò Ograve 210 00D2 Alt-I
ò ograve 242 00F2 Alt-i
Ó Oacute 211 00D3 Alt-O
ó oacute 243 00F3 Alt-o
Ô Ocirc 212 00D4 Alt-P
ô ocirc 244 00F4 Alt-p
Ś 346 015A Alt-S
ś 347 015B Alt-s
Ù Ugrave 217 00D9 Alt-J
ù ugrave 249 00F9 Alt-j
Ź 377 0179 Alt-X
ź 378 017A Alt-x
Ż 379 017B Alt-Z
ż 380 017C Alt-z

 

Rysunek 1. Schemat układu klawiatury kaszubskiej
Schemat układu klawiatury kaszubskiej



Schemat układu klawiatury kaszubskiej
Hits: 3309 File Size: 3.7 KB
Schemat układu klawiatury kaszubskiej
Uploaded: 2004/4/9


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Komentarze wyrażają poglądy ich autorów. Administrator serwisu nie odpowiada za treści w nich zawarte.

Wysłane przez: Wątek
Warszk
Wysłano:: 5.2.2007 1:36  Zaktualizowany: 5.2.2007 1:42
Stały bywalec
Zarejestrowany: 31.3.2006
z: Rëmiô
Wiadomości: 43
 Pieprzeni indywidualiści
No tak... nie da się ukryć, że indywidualizm jako teoria filozoficzna/polityczna nie jest mi obcy, ale prosiłbym o pohamowanie się i nieużywanie słów powszechnie uważanych za obraźliwe. W ten sposób za długo ze sobą nie podyskutujemy.

Nie wiem czy nie pominąłeś niektórych fragmentów mojej wypowiedzi (co przecież zdarzyć się może), ale jest tam dosyć istotne zdanie, że miejsce jest dla dwóch klawiatur (ba, nawet więcej) i że temat, którą z nich stosować/promować jest z technicznego punktu widzenia nieistotny, a chciałbym zauważyć, że dokument skierowany jest do osób odpowiedzialnych za wdrożenie, czyli właśnie techników. Moim zdaniem najważniejsze by dać użytkownikowi wolny wybór użycia układu klawiatury jaką chce niezależnie od jego pobudek. I dlatego, że szanuję pracę Marka (klawiatura csb) jak i Staszka (klawiatura pl+csb) optuję za obydwoma rozwiązaniami.

Moje zdanie na tematy kaszubsko-polskie, ich koegzystencje, podkreślanie odrębności i tym podobne nie są tutaj istotne. Dokument dotyczy wprowadzania języka kaszubskiego do komputerów a nie spraw społeczno-politycznych i z tego właśnie powodu apeluję byśmy pozostali raczej w sferze zagadnień czysto technicznych. Nie zgodzę się na to, by kwestie polityczne (tak rozumiem Twoje dywagacje na tematy odrębności) wpłynęły na decyzje o wyborze jedynego, słusznego układu klawiatury. Skończyły się czasy (choć mam wrażenie, że niektórym to nie w smak), kiedy to z góry szedł nakaz co i jak mają robić obywatele...

Pytania:
To co ma decydować o promowanej klawiaturze?
Czyżby kaszubskie kompleksy?
Mógłbym odpowiedzieć: a może polskie kompleksy? a może kaszubsko-polskie (polsko-kaszubskie?) problemy? A odpowiem: UŻYTKOWNIK, niech użytkownik zadecyduje jaki układ ustawić sobie na komputerze. I nic Tobie czy mnie do tego co na komputerze wybierze sobie wasta Budzisz.

Ni i ostatnie... "Celem zdaje się być promowanie czegoś co jest typowo kaszubskie i odrębne od polskiego, podnosić tą odrębność i ją podkreślać.
Ale idąc takim tokiem rozumowania za kilka lat można spodziewać się pomysłu by wyróżnikiem poza brakiem polskich liter była inny alfabet - np. cyrylica. A to każdy przyzna jest kompletną bzdurą." Otóż, kolego, alfabet kaszubski wyróżnia właśnie brak niektórych polskich liter i obecność innych, nieznanych w polskim (!). I to nie my go ustanowiliśmy. Nie sądzę natomiast, by cyrylica ułatwiła czytanie kaszubskich tekstów, czy w ogóle promocję języka kaszubskiego... Czyli zgadzam się, że to akurat to bzdura :)

Odpowiedzi Wysłane przez: Wysłano:
 Re: Pieprzeni indywidualiści sgeppert 5.2.2007 8:54
    Re: Pieprzeni indywidualiści Warszk 5.2.2007 12:50
      Re: Pieprzeni indywidualiści sgeppert 5.2.2007 17:15
        Re: Pieprzeni indywidualiści mkwidzinski 5.2.2007 18:21
        Re: Pieprzeni indywidualiści Warszk 5.2.2007 18:52
        Re: Pieprzeni indywidualiści mkwidzinski 5.2.2007 19:25
Wyróżnienia
Medal Stolema 2005   Open Directory Cool Site   Skra Ormuzdowa 2002