artykuly-Podstawowe wskazania dotyczące wdrażania języka kaszubskiego do systemów informatycznych
Losowe zdjęcie
Wieżyca
Pomerania
Wygląd strony

(2 skórki)
Podstawowe wskazania dotyczące wdrażania języka kaszubskiego do systemów informatycznych
Author: Stanisław Geppert (sgeppert at nigdzie dot eu)
Published: 23.01.2007
Rating 2.00
Votes: 3
Read: 63468 times
Article Size: 7.72 KB

Printer Friendly Page Tell a Friend

Niniejszy tekst jest projektem, przyjętym przez Radę Języka Kaszubskiego w dn. 19.01.2007 r. jako materiał do publicznej dyskusji.

  1. Cel uchwalenia dokumentu: przedstawienie spójnego rozwiązania pozwalającego na łatwe wprowadzenie kaszubskiej pisowni w powszechnie dziś wykorzystywanych systemach komputerowych. Dostarczenie wytycznych i narzędzi podmiotom wprowadzającym język kaszubski do szkół, urzędów i innych instytucji. Uniknięcie zniechęcenia do pisania po kaszubsku z powodu istnienia w różnych ośrodkach różnych, niezgodnych z sobą rozwiązań, w szczególności niedopuszczenie do powstania takich niezgodności w nauczaniu w szkołach.
  2. Charakter dokumentu: Wskazania są zaleceniem ukierunkowującym techniczną stronę wprowadzania kaszubskiego języka do instytucji publicznych i innych. Nie przekreślają rozwiązań wypracowanych dotąd przez poszczególne osoby czy środowiska, ale określają standard, którego przestrzeganie zapewni łatwą wymienność kaszubskich tekstów i sposobów ich opracowywania, pomiędzy różnymi ośrodkami.
  3. Tryb prac nad dokumentem: Rada kieruje niniejszą propozycję do publicznej dyskusji. Czas trwania dyskusji: do 31 marca 2007 r.  Głosy zainteresowanych osób i środowisk zostaną opracowane przez Komisję Medialno-Administracyjną i na następnym posiedzeniu Rada przyjmie ostateczną wersję Wskazań. Zaleca się zamieszczanie głosów w dyskusji w formie komentarzy do niniejszego tekstu. Można też nadysłać wypowiedzi na adres stanislaw.geppert(at)zk-p.pl.
  4. Dalszy rozwój dokumentu: w miarę pojawiania się kolejnych obszarów wymagających standaryzacji, Rada będzie wskazywać preferowane rozwiązania w formie kolejnych wersji tego dokumentu bądź w dokumentach pochodnych.

  

Podstawowe wskazania dotyczące wdrażania języka kaszubskiego do systemów informatycznych

  1. Oznaczenie języka kaszubskiego
    Do skrótowego oznaczenia języka kaszubskiego należy stosować oznaczenie „CSB”, zgodnie z normą ISO-639-2.
      
  2. Kaszubskie znaki narodowe i ich kodowanie
    W kaszubskiej pisowni wykorzystuje się, łącznie ze znakami z polskiej pisowni, 30 znaków narodowych (15 par wielki / mały znak): ã, ą, ę, é, ë, ć, ł, ń, ò, ó, ô, ś, ù, ź, ż. Do ich kodowania stosuje się strony kodowe Unicode. Tabela 1 przedstawia kody poszczególnych znaków: Unicode w notacji dziesiętnej i szesnastkowej oraz, dodatkowo, alternatywne kody języka HTML 4.
      
  3. Układ klawiatury kaszubskiej
    Zaleca się uzyskiwanie znaków narodowych z klawiatury, poprzez równoczesne naciśnięcia klawiszy „prawy Alt” i klawisza z odpowiednim znakiem. Tabela 1 przedstawia skróty klawiaturowe dla poszczególnych znaków. Rysunek 1 przedstawia graficzny schemat układu klawiatury.

    Uwagi:
    1. Powyższy układ jest zgodny ze stosowanym powszechnie w Polsce układem tzw. klawiatury programisty
    2. Klawisze pozwalające uzyskać znaki kaszubskie, są położone w bezpośrednim sąsiedztwie odpowiadających im klawiszy ze znakami łacińskimi, wykorzystywanych juz do uzyskiwania znaków polskich
    3. Znak „ù” jest uzyskiwany przy użyciu klawisza „J”, gdyż klawisz „U” jest wykorzystywany do uzyskiwania symbolu „€” (euro).

  
  
Tabela 1. Kodowanie kaszubskich i polskich znaków narodowych oraz ich skróty klawiaturowe
Znak Alt-kod
HTML 4
Unicode Kombinacja klawiszy
dziesiętnie szesnastkowo
Ą 260 0104 Alt-A
ą 261 0105 Alt-a
à Atilde 195 00C3 Alt-Q
ã atilde 227 00E3 Alt-q
Ć 262 0106 Alt-C
ć 263 0107 Alt-c
É Eacute 201 00C9 Alt-W
é eacute 233 00E9 Alt-w
Ë Euml 203 00CB Alt-R
ë euml 235 00EB Alt-r
Ę 280 0118 Alt-E
ę 281 0119 Alt-e
Ł 321 0141 Alt-L
ł 322 0142 Alt-l
Ń 323 0143 Alt-N
ń 324 0144 Alt-n
Ò Ograve 210 00D2 Alt-I
ò ograve 242 00F2 Alt-i
Ó Oacute 211 00D3 Alt-O
ó oacute 243 00F3 Alt-o
Ô Ocirc 212 00D4 Alt-P
ô ocirc 244 00F4 Alt-p
Ś 346 015A Alt-S
ś 347 015B Alt-s
Ù Ugrave 217 00D9 Alt-J
ù ugrave 249 00F9 Alt-j
Ź 377 0179 Alt-X
ź 378 017A Alt-x
Ż 379 017B Alt-Z
ż 380 017C Alt-z

 

Rysunek 1. Schemat układu klawiatury kaszubskiej
Schemat układu klawiatury kaszubskiej



Schemat układu klawiatury kaszubskiej
Hits: 3309 File Size: 3.7 KB
Schemat układu klawiatury kaszubskiej
Uploaded: 2004/4/9


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Komentarze wyrażają poglądy ich autorów. Administrator serwisu nie odpowiada za treści w nich zawarte.

Wysłane przez: Wątek
Warszk
Wysłano:: 19.3.2007 1:46  Zaktualizowany: 19.3.2007 1:46
Stały bywalec
Zarejestrowany: 31.3.2006
z: Rëmiô
Wiadomości: 43
 Re: Głos w diskùsje
A dze je napisóné, że zdanie brëkòwników nie je wôżné? To zdanie òznôczô, że brëkòwników a robòtë je dosc tëli, a do robòtë le dwóch. Nie je mòżlewé wprowadzenié w żëcé wszëtczégò co bë brëkòwnik chcôł, bò chto bë to nibë miôł zrobic? Prôwdã je to, że taka a nie jina klawiatura òsta zaakceptowónô jakò domëszlnô dlô Linuksa, bò taką brëkùjemë, leno nicht sã nie zgłosëł, a rôczbë do wespółrobòtë mómë wësłóné (czë to tuwò, czë mailowò do jedny òsobë, czë na starnie www.linuxcsb.org), żebë zrobic lopczi dlô jinëch! Bôczë, że to nie je robòta za dëtczi, a dobrowòlnota. Prostô sprawa, chcesz cos miec to nacznij to robic.

Skądka wiész, że projekt nié mô zrobiony analizë? Kòżdi part locale ë kòżdé pòłożenié klawisza w klawiaturze òsta przediskùtowóné ë òpisóné, na różnëch fòrach. Robòtë nad kaszëbsczim dolmaczënkã téż nie są krajemnotą, leno nicht(!) nie zgłosëł niżódnëch bôczënków (a wiadło ò tim bëło na téż ti starnie). Téj nen twòj argùment ò felënkù kònsultacëji trzëmóm za czësto falszewi. Chca bë so nawetka rzec, że przed napisóniém tekstu wôrt je dowiedzëc sã ò czim so pisze. Nie rozmiã partu ò bòrziszkòwscziznie (to do naju?), to jak mô wëzdrzëc kònsultacëjô? Móm do ce czë jinëch personalno napisac, żebë zgłoszëwac bôczënczi do naju robòtë, czë jak?

Windows nie je wôżny czë że gò nie lëdómë - to znowa nie je prôwda. To nie ma jidzema pò nômniészi linie òpòru, kò to ma mómë dbã, żebë nen "sztandard" móc wprowadzëc do wszëtczéch systemów a nie le blós do jednégò. Stãdka niezgòda na € w môlu Alt+U, bò za wiele problemów to mdze robiło przë sztandarizowanim jinëch systemów, a doch jidze ò to, żebë zletczëc nã robòtã ë żebë wszëtkò bëło tak samò.

Co do tegò, bë RKJ òrzekła co mô bëc domëszlné a co òpcjonalné - to fejn, bò ò to nama szło, żebë nie zabëc ò alternatiwie. Wedle naju klawiatura pl-csb je lëchô, co nie òznôczô, że nie mòże bëc promòwónô bez taczé czë jiné karno lëdzy.

Jak dlô mie ta diskùsëjô je zamkniãtô, to co jô chcôł napisac to je ju napisóné:
1. klawiatura jaką promùje naje karno to kalwiatura csb
2. nie jesma procëm klawiaturë pl+csb, leno żebë wprowadzëc ją do jinëch systemów nót je rëmnąc info ò € (żebë miec jeden sztandard)
3. do wskôzów nót/fejn je dodac wicy wëdowiédzë ò tim co mùszi so nalezc w locale
4. rôczimë do wespólrobòtë a za tim jidze mòżlewòta cëskù na to co mdzë wëstrzódka systemë, kò nigdë nie mdze tak, że jakò dobrowòlnice bãdzemë mielë czas na wszëtkò, mómë téż jiné robòtë, białczi, dzecë, hobby, projektë...
5. célã robòtë je kaszëbskô wersëjô systemë, a do tegò nót je czile jinych rzeczów (locale, klawiatura), jaczé òstałë wprowadzoné do Linuksa, tak jakno trzëmómë za nôlepszé dlô ti systemë dlô jaczi robimë. Nie widzã dlôczë móm robic cos co nie je mie nót do dolmaczënkù (bôczë, że do kùńca skaszëbianiô je pò prôwdze jesz dalëk ë dlô kòżdégò infòrmatika - co chòba wiész - nôwôżniészi je ùsôdzony plac do robòtë ë kòżdi robi pòd se),
6. nie jesma infòrmatikama, nają przédną robòtą je dolmaczënk, wszëtkò co pòwsta wkół tegò, je dodôwną sprawą
7. letkò jidze skritikòwac robòtã, drãgò je dac sensowny bédënk czë zrobic cos dlô projektu

Motto
Chcesz cos miec? To biéj do robòtë!

Odpowiedzi Wysłane przez: Wysłano:
 Re: Głos w diskùsje Wojtek 19.3.2007 12:34
    Re: Głos w diskùsëji Warszk 19.3.2007 15:26
    Re: Głos w diskùsje mkwidzinski 19.3.2007 18:41
Wyróżnienia
Medal Stolema 2005   Open Directory Cool Site   Skra Ormuzdowa 2002