artykuly-Pomieczyńska Huta
| Pomieczyńska Huta | ||
 |
||
|
W najstarszej wzmiance z 1664 roku mamy Hutę Starą Pomieczyńską, w 1789 Pomieczinskahutta, 1865 roku Pomietschinerhutte, 1921 roku Pomieczyńska Huta i za Hitlera zmieniono zupełnie nazwę na Pommerhutte (Huta Pomorska).Wieś leży 6 km na wschód od Sianowa na malowniczej wysoczyźnie morenowej. Pomieczyńska Huta jest najwyżej położoną wsią parafii, a dokładnie wzgórze leżące za wsią o wysokości 246 m n.p.m. Do gromady należy także osada Sytna Góra położona nad nie skażonymi jeszcze Jeziorami Czarnym i Białym. Od północnej strony Huty znajduje się małe urokliwe bezimienne jezioro, po którym jeszcze niedawno dryfowała łódź dłubana w drewnie dębowym pochodząca z minionych wieków. Rejon ten został zagospodarowany dopiero po 1600 roku, We wspomnianym Opisie Królewszczyzn z 1664 roku czytamy, że "Huta Stara Pomiecińska pustkowie, także w lasach wioska ta zasiadła na kopanych gruntach, które jako kto sobie wykopał, tak trzyma, gdzie jest gospodarzow 7, sześć ich płacić powinni po florenów 22, dla zniszczenia jednak wielkiego (po potopie szwedzkim) nie dają tylko po florenów 10. A siodmy, który dwa morgi ma roli, płaci po florenów 5. Robią przy tym tydzień kosą i tydzień grabiami." We wsi owego roku było 42 mieszkańców ludności sołeckiej i gburskiej. Z nazwy wnioskować by można, że także i tu wcześniej była jakaś huta wśród lasów. Z przydomku "Stara" wynika, że było ich w okolicy więcej. Ale w 1664 roku judzie byli osiedleni tylko przy tej Starej. Także i z tej wsi w 1710 roku każdy gospodarz płacił rocznie 12 groszy mesznego na utrzymanie kościoła w Sianowie. W królewskiej Pomietschinerhutte w 1773 roku wszyscy mieszkańcy byli katolickimi Kaszubami. Dokument wymienia następujących gburów: Josef Roppel, Tomas Richert, Michael Makoll, Myrcen Klawikowski, Myrcen Richert, Tomas Konkol, Laurenc Okroy i Jakob Jankowski. Żyli tu też zagrodnicy bez ziemi Andrzej Roppel i Paul Grzenkowicz. We wsi mieszkało w całości 71 ludzi. Zaś w roku uwłszczeniowym 1820 chłopska wieś Pomieczańskahutta miała 99 mieszkańców a dzierżawa Sittnagóra 12. W 1865 roku Pomietschinerhutte liczyła 348 mieszkańców i 2891 morgów ziemi. Sittnagora 62 osoby i 480 morgów (w tym 253 to woda). W Pomieczyńskiej Hucie było 46 właścicieli, 110 kawałków własnościowych i 45 budynków mieszkalnych. Zaś Sittnagora liczyła 10 właścicieli, 25 kawałków i 8 domów. Ta mała osada należała wówczas do parafii chmieleńskiej. W 1869 roku wieś liczyła 400 mieszkańców i 48 domów. Cztery lata później w 85 rodzinach żyło już 442 ludzi. Chowali 29 koni, 182 sztuk bydła, 70 owiec, 28 świń i mieli 11 uli pszczelich. W 1879 roku we wsi była jednoklasowa szkoła katolicka, z jednym nauczycielem i 70 dziećmi (w tym dwoje ewangelickich). Chodziły tu też dzieci z Butterfass (Bielaw?), Była to część Charlotten (Szarłaty). W owym czasie w Pomieczyńskiej Huty była także siedziba gminy z urzędem stanu cywilnego. W remizie było więzienie, a wójt zasądzał wyroki. W 1883 roku we wsi było 65 rodzin posiadających żywy dobytek (razem wieś liczyła 415 mieszkańców). Zaś w 1905 roku żyło już tu 478 ludzi w 55 domach, w tym na Sitnej Górze stało 5 domów z 43 mieszkańcami (Ucisko należało wówczas do Grzybna). W Hucie był jeden niemieckojęzyczny ewangelik. Z pozostałych 477 katolików 7 było Niemcami, 8 Polakami a reszta Kaszubami. Dokument z 1910 roku wymienia we wsi 58 domów z 470 mieszkańcami (6 Niemców, a reszta podała się za Kaszubów). W 1912 roku policzono tu 150 gęsi i 988 kur. Spis z 1913 roku podaje 51 koni, 166 sztuk bydła, 7 owiec, 188 świń, 7 kóz i 3 ule pszczele. Rosło w Pomieczyńskiej Hucie 158 jabłoni, 186 grusz, 238 śliw i 428 wiśni. Wspomniany już niemiecki przewodnik turystyczny z 1913 roku także i te okolice opisuje. "Widok z Uciska na dwa jeziora jest naprawdę warty drogi i raduje serce. Nad brzegiem Jeziora Czarnego panuje cudowna atmosfera. Dźwięk rozbijanych fal i szum pobliskiego lasu działają kojąco i tylko dalekie szczekanie psów oraz krakanie wron na wysokich drzewach budzą nas ze wspaniałego snu. W oddali za granatową taflą jeziora na zielonych zboczach widać pasące się bydło i pojedyncze zagrody rozsiane pośród pól i łąk. Na płn. - wsch., 2/5 mili, leży majątek Scharlotten. Tutejsze wzniesienia sięgają 247 m n.p.m. Teren jest poprzecinany głębokimi torfowymi dolinami i jarami, z których strumienie wpływają do Słupii. Obszar ma dziki i surowy charakter. Wracając do Kartuz zmierzamy najpierw w stronę Kłosowa, po prawej stronie mijając las. Przechodzimy dalej obok torfowisk i samotnych zagród chłopskich, mijamy krucyfiks i szeroką drogą dochodzimy do Grzybna." W 1921 roku w Pomieczyńskiej Hucie stało 55 budynków "z przeznaczeniem mieszkalnym", w których żyło 399 ludzi (203 mężczyzn i 196 kobiet; 398 katolików narodowości polskiej i 1 niemiecki ewangelik). Na Sitnej Górze stały 4 domy z 27 mieszkańcami katolikami (13 kobiet i 14 mężczyzn). Zaś w 1943 roku Pommershutte liczyła 409 mieszkańców. Obecnie wieś jest ważnym ośrodkiem oazowym. Co roku odbywają się tu rekolekcje dla dzieci i młodzieży. Swą siedzibę ma tu także Wspólnota Krzyża na prawie diecezjalnym. Opiekuje się ona domem rekolekcyjnym i kaplicą, w której co drugą niedzielę odprawiana jest Msza Święta dla okolicznych mieszkańców żyjących jednak w znacznym oddaleniu od kościoła parafialnego w Sianowie. |
Komentarze wyrażają poglądy ich autorów. Administrator serwisu nie odpowiada za treści w nich zawarte.
| Wysłane przez: | Wątek |
|---|---|
| andreo | Wysłano:: 7.11.2010 21:16 Zaktualizowany: 24.11.2010 8:53 |
 błądmsza św. jest odprawiana w każdą niedziele
|
|
Wyróżnienia
Rozpowszechnianie materiałów zamieszczonych w portalu naszekaszuby.pl jest dozwolne z zachowaniem warunków korzystania z treści.
Użycie wykraczające poza te warunki jest zabronione bez pisemnej zgody stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota. Naruszenie tych zasad jest łamaniem prawa.
Wszystkie prawa zastrzeżone. Stowarzyszenie Kaszëbskô Jednota 2001-2024
¤ Regulamin ¤ O Portalu ¤ Kontakt