artykuly-Archeologia Kaszubszczyzny - cz. 2
| Archeologia Kaszubszczyzny - cz. 2 | ||
 |
||
|
Pierwsze grupy ludzkieGospodarka przyswajalna zbieracko-łowiecka Nie jest sprawą prostą odpowiedź na pytanie, kiedy na obszarze Kaszub pojawiły się pierwsze grupy ludzkie. W zasadzie po ustaniu ostatniego zlodowacenia, które miało miejsce na przełomie IX i VIII tysiąclecia przed naszą erą pojawiają się na przedpolu cofającego się lodowca „ostatni Indianie Europy”, jak często dość metaforycznie określają ich archeolodzy. W zasadzie, bowiem nieobcy jest wielu archeologom pogląd, że najstarsze osadnictwo w tej części Pomorza może spoczywa pod zwałami gliny morenowej. Jest to rzecz jasna tylko niezwykle atrakcyjna hipoteza, która powstała jako pewna przekora. Bo niby dlaczego południe Polski, szczególnie obszar Jury Krakowsko-Wieluńskiej, mogło mieć najstarszych przedstawicieli gatunku człowieka neandertalskiego ok. 100 tysięcy lat temu a północ Polski tylko arktyczną pustynię. Cóż, na wątpliwe pocieszenie warto wspomnieć, że nie znaleziono w Polsce południowej pozostałości kostnych neandertalczyka. Choć naprawdę żadna to pociecha. Człowiek rozumny Homo sapiens pojawia się na ziemiach polskich gdzieś między 50 a 30 tysięcy lat temu i też jego egzystencja ogranicza się do południowych partii Polski. Wracajmy po tej wycieczce na Kaszuby. Cofa się lodowiec w kierunku północnym tworząc przy okazji duży zbiornik wodny, który później stanie się Morzem Bałtyckim i dalej na obszar dzisiejszego Półwyspu Skandynawskiego. Następuje ocieplenie klimatyczne, które powoduje pojawienie się nowej roślinności. Są to przede wszystkim luźne lasy sosnowe i sosnowo-brzozowe, które zastąpiły las tundrowy łączony jeszcze z chłodnym klimatem. Dzieje się to w tzw. okresie preborealnym ok. 7600 – ok. 7000 p. n. e. Po nim następuje dalsze ocieplenie łączone z tzw. okresem borealnym ok. 7000 – ok. 6200 p. n. e. i atlantyckim ok. 6200 – ok. 3100 p.n.e. Pojawiają się ciepłolubne lasy liściaste przede wszystkim dębowe z udziałem buka, lipy, graba, wiązu i leszczyny. Z lasem przychodzą też zwierzęta łowne: jeleń, łoś, sarna, tur, żubr, dzik, niedźwiedź brunatny, zając, kuna, ryś, żbik, bóbr, wydra, lis rudy, wilk i borsuk. Z kości lub poroży upolowanych zwierząt wykonywano harpuny i ostrza kościane oraz haczyki rybackie. Wśród ryb na pierwszym miejscu należy wymienić szczupaka. U schyłku tej gospodarki większego znaczenia nabierają łowy na ptactwo wodne (kaczka krzyżówka, łabędź, czapla, perkoz). Następuje wówczas na obszarze Kaszub intensywny rozwój gleb bielicowych. Bałtyk staje się morzem i zatopiony zostaje pomost lądowy łączący Pomorze z wyspami duńskimi. Gospodarka tych społeczeństw opierała się na wykorzystaniu środowiska lasów mieszanych z rzekami i jeziorami. W zależności od zróżnicowania regionalnego (bardziej bogate i urozmaicone runo leśne, dużo zbiorników wodnych), wykształcił się taki sposób zdobywania pożywienia, w którym dominowały: łowiectwo, rybołówstwo i zbieractwo. Potwierdzają to wymienione wcześniej narzędzia wykonane zarówno z kości, jak i krzemienia (niewielkie grociki strzał) służące do polowania oraz inne, które były niezbędne do obróbki skór czy wreszcie samej konsumpcji. Nazwy tych ostatnich nawet nie podaję, bo są one związane z fantazjami słowotwórczymi archeologów. Mamy niewiele informacji o konstrukcji obiektów mieszkalnych. W obrębie niewielkich obozowisk znajdowały się zazwyczaj dwie lub trzy konstrukcje typu szałasowego. Niestety z obszaru Kaszubszczyzny nie dysponujemy pozostałościami takich obozowisk. Nie oznacza to, że nie było tutaj osadnictwa, które datuje się w przedziale ok. 7000 p.n.e. – ok. 4500 p.n.e. Znaleziono na interesującym nas obszarze dużo rozmaitych narzędzi z kości i krzemienia, które zalegały najczęściej na niewielkich pagórkach wydmowych. Odpowiadając na postawione wcześniej pytanie, kiedy pierwsi ludzie pojawili się na Kaszubach, należy ostrożnie przyjąć, że miało to miejsce między 7000 a 6000 p.n.e. Regularne badania archeologiczne prowadzono na przeciwległych krańcach Kaszub. Z jednej strony w Ostrowie i Jastrzębiej Górze, gm. Władysławowo, z drugiej w Męcikale, Zbrzycy, Turowcu i Swornychgaciach, gm. Brusy. Obok prac wykopaliskowych natrafiono na różne narzędzia wiązane z tym okresem. Oto ich wykaz z obszaru kaszubskiego: Barnowo, gm. Kołczygłowy, Barniewice, gm. Żukowo, Czołpino, gm. Smołdzino, Gniewino, Krępkowice, gm. Cewice, Krokowa, Jezioro Mausz, Miłoszewo, gm. Linia, Niezabyszewo, gm. Bytów, Orle, gm. Wejherowo, Radusz, gm. Kołczygłowy, Smołdzino, Ugoszcz, gm. Studzienice i Widno, gm. Brusy. Uzupełnieniem niech będą przykłady narzędzi z kilku wymienionych miejscowości. Może sami spacerując po bezdrożach Kaszub natraficie na podobne? |
| Narzędzia krzemienne - Męcikał | ||
| Hits: 4996 File Size: 123.28 KB | ||
| No description for file. | ||
| Uploaded: 2004/4/9 | ||
| Narzędzia krzemienne - Jastrzębia Góra | ||
| Hits: 5905 File Size: 108.11 KB | ||
| No description for file. | ||
| Uploaded: 2004/4/9 | ||
| Narzędzia krzemienne - Gniewino, Orle gm. Wejherowo | ||
| Hits: 7450 File Size: 97.07 KB | ||
| Narzędzia krzemienne - Gniewino, Orle gm. Wejherowo | ||
| Uploaded: 2004/4/9 | ||
Komentarze wyrażają poglądy ich autorów. Administrator serwisu nie odpowiada za treści w nich zawarte.
| Wysłane przez: | Wątek |
|---|---|
| CzDark | Wysłano:: 14.3.2012 19:43 Zaktualizowany: 14.3.2012 19:51 |
Nie mogę oderwać się od tej strony!   Zarejestrowany: 24.5.2004 z: Biebrznicczi Młin Wiadomości: 1133 |
 KrzemJô móm nalazłé taczi krzem kòl banofù we Wiôldżim Kackù, ale jô nie wiém czë to abë béło jaczé nôrządło:
  |
| Odpowiedzi | Wysłane przez: | Wysłano: |
|---|---|---|
| Re: Krzem |
tgrabar | 15.3.2012 7:20 |
| Re: Krzem |
CzDark | 15.3.2012 19:44 |
| Wysłane przez: | Wątek |
|---|---|
| sgeppert | Wysłano:: 25.10.2009 22:28 Zaktualizowany: 25.10.2009 22:28 |
Dobrzińc Najich Kaszëb   Zarejestrowany: 17.6.2003 z: 索波特 Wiadomości: 1608 |
Zabytki "przedlodowcowe" Czy "przekorna" hipoteza o przykryciu osadami naniesionymi przez lodowiec, pozostałości ewentualnej wcześniejszej ludzkiej obecności, jest, przy obecnych możliwościach technicznych, w ogóle weryfikowalna? Myślę z jednej strony o miąższości tych osadów - o ile dobrze pamiętam, rzędu kilkudziesięciu metrów (dla porównania np. pierwotne, trzeciorzędowe, złoże bursztynu pod Chłapowem zalega na głębokości ponad 100m), a z drugiej strony o przemieszczeniu tych ewentualnych zabytków: tenże bursztyn, wyrwany przez lodowiec ze złóż pierwotnych, został rozrzucony po całej północnej połowie Polski.
Czy myślano o wykorzystaniu prac budowlanych do "zajrzenia pod lodowiec"? |
| Odpowiedzi | Wysłane przez: | Wysłano: |
|---|---|---|
| Re: Zabytki "przedlodowcowe" |
tgrabar | 26.10.2009 19:14 |
| Re: Zabytki "przedlodowcowe" |
sgeppert | 22.11.2009 12:17 |
| Re: Zabytki "przedlodowcowe" |
tgrabar | 22.11.2009 17:26 |
Wyróżnienia
Rozpowszechnianie materiałów zamieszczonych w portalu naszekaszuby.pl jest dozwolne z zachowaniem warunków korzystania z treści.
Użycie wykraczające poza te warunki jest zabronione bez pisemnej zgody stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota. Naruszenie tych zasad jest łamaniem prawa.
Wszystkie prawa zastrzeżone. Stowarzyszenie Kaszëbskô Jednota 2001-2024
¤ Regulamin ¤ O Portalu ¤ Kontakt