Kaszubska pisownia w komputerach | ||
|
Przystosowanie systemów informatycznych do języka kaszubskiego wymagało rozwiązania dwóch kluczowych kwestii:
Pierwsze prace nad przystosowaniem komputerów do pisania na nich tekstów kaszubskojęzycznych były prowadzone w latach 1993 - 1994. W roku 2002 stworzony został pierwszy kaszubskojęzyczny edytor KaszEd. W trakcie prac nad stworzeniem tego edytora dopracowano i zatwierdzono niżej opisany standard uzyskiwania kaszubskich znaków: Kaszubska strona kodowaStosowana od 1996 r. pisownia zawiera 11 znaków narodowych: ã, ą, é, ë, ł, ń, ò, ó, ô, ù, ż. Przy kodowaniu znaków kaszubskich istotnym zagadnieniem jest fakt, że część znaków (ą, é, ë, ł, ń, ó, ô, ż) jest zawartych w zestawach środkowoeuropejskich, część (ã, é, ë, ò, ó, ô, ù) w zestawach zachodnioeuropejskich. 8-bitowe strony kodowe (np. ISO 8859-2 i ISO 8859-1) nie dają zatem możliwości uzyskania wszystkich kaszubskich znaków. Z tego powodu do kodowania kaszubskich znaków przyjęto standard Unicode UTF-8, kodujący znaki przy użyciu 2 bajtów. Unikod jest wewnętrznym standardem powszechnie używanych systemów operacyjnych, w tym najnowszych wersji systemów Windows i Linux. W kodzie HTML można ponadto zapisywać kaszubskie znaki przy użyciu kodów opisowych, tzw. Alt-kodów. Otwartą pozostaje kwestia, czy kaszubska strona kodowa powinna zawierać wyłącznie znaki stosowane w pisowni kaszubskiej, czy też powinna zawierać wszystkie znaki kaszubskie i polskie. Zdaniem zwolenników umieszczenia znaków wyłącznie kaszubskich, kaszubska strona kodowa dotyczy wyłącznie języka kaszubskiego i nie ma potrzeby łączyć jej z innymi językami. Zwolennicy włączenia do kaszubskiej strony kodowej również polskich znaków zwracają uwagę, że język kaszubski funkcjonuje w otoczeniu polskojęzycznym i zdecydowana większość piszących po kaszubsku pisze również po polsku, dlatego praktyczniej będzie dostarczyć jedno rozwiązanie umożliwiające pisanie w obu językach, takie rozwiązanie może ponadto lepiej służyć promocji kaszubszczyzny w środowisku polskojęzycznym. Układ klawiatury kaszubskiejPrzedstawione poniżej kombinacje klawiszy przyjęto kierując się następującymi wytycznymi: Wymogi te spełniono przyjmując rozwiązanie przedstawione w poniższej tabeli. Wyjasnić należy, że znakowi ù przypisano kombinację Alt-j, gdyż pod kombinacją Alt-u znajduje się symbol euro. Jako wzorcowa implementacja kaszubskiej strony kodowej, w 2002 r. opracowany został edytor KaszEd, będący równocześnie pierwszym kaszubskojęzycznym programem. Łączna strona kodowa kaszubska i polska wraz z kombinacjami klawiszy
W kodzie HTML znak można uzyskać pisząc jego kod w postaci &nazwa; lub kod. Np. słowo "kòdowónié" można w kodzie HTML zapisać kòdowónié lub k&242;dowónié. . Kod języka kaszubskiegoJeśli gdzieś zachodzi potrzeba zaznaczenia, że tekst jest kaszubskojęzyczny, należy używać oznaczenia CSB - kodu języka kaszubskiego wg normy ISO 639-2. Zobacz równieżhttp://www.naszekaszuby.pl/modules/mydownloads/visit.php?lid=2 Sterownik jednolitej polsko-kaszubskiej klawiatury pod Ms Windows 2000, XP http://www.kaszubia.com/?q=komputre/klawiatura/csb Wyodrębniona kaszubska klawiatura Marka Kwidzińskiego, przyjęta przez Kaszëbsczé Karno Dolmaczów Linuksa http://kaszed.zk-p.pl strona pierwszego kaszubskiego edytora KaszEd www.unicode.org Oficjalna strona standardu Unicode www.w3.org Oficjalna strona protokołu HTML |
Related Articles:
|
Wysłane przez: | Wątek |
---|---|
dino888 | Wysłano:: 24.6.2009 18:59 Zaktualizowany: 24.6.2009 18:59 |
Współtworzę ten serwis Zarejestrowany: 4.2.2007 z: Lëzëno Wiadomości: 103 |
Re: Promocja kaszubszczyzny... Czy ktos sie smieje?
Słuchaj Polaku, ten portal to portal kaszubski, jego tworzenie oraz wzbogacanie, udziealanie sie na forum, itp. wymaga umiejetnosci pisania i posługiwania sie komputerem. A to nie kosmici tworzą te strone. Smiech. |